ВИДЕО: Вокуниши президент ба даъвати бомбаборони Роғун аз сӯи академики узбак
Фарҳод Раҳимӣ (Раҳимов), президенти Фарҳангистони улуми Тоҷикистон, аз мақомоти Узбакистон хост, то ба ҳарфҳои академик Рустам Абдуллоев дар бораи бомбаборон кардани нерӯгоҳи Роғун вокуниш нишон диҳад. “Дар ғайри сурат, чунин хулоса мешавад, ки ин мавқеи расмии Узбакистон мебошад”,-гуфт ӯ дар суҳбати ихтисосӣ бо хабарнигори “Озодагон”.
Оқои Раҳимӣ дар ин гуфтугӯ, дар маҷмуъ, ҳарфҳои Рустам Абдуллоев, академики узбакро беасос донист ва афзуд, барои дифоъ аз тарҳи нерӯгоҳи Роғун далелҳои қавӣ доранд. “Вале аввал мехоҳем, ҳукумати Узбакистон ҷилави ин академики худро бигирад. Ҷониби Узбакистон агар вокуниши мусбате дошта бошад дар мавриди ин мақола, маълум мешавад, муқобили ақидаи ин академик ҳастанд. Агар на, пас маълум мешавад, мақомоти расмии Узбакистон то андозае бо гуфтаҳои академикашон ҳамфикранд”, илова кард ӯ.
Президенти Академияи улуми Тоҷикистон дар идома афзуд, Рустам Абдуллоев аз нигоҳи рӯҳӣ мушкил дорад ва шояд гармии тобистон боз ба ӯ таъсир расондааст: “Мақолаи ин академикро пурра хондем ва аз нигоҳи илмӣ мавриди баррасӣ қарор додем. Ба хулосае омадем, ки Рустам Абдуллоев, ки худро ҳамчун академик муаррифӣ мекунад, аз нигоҳи илмӣ мутаххассиси соҳа нест ва фикр мекунам аз нигоҳи равонӣ ҳам ба ташхисгар ниёз дорад. Зеро он суханҳое гуфта шуд, аввалан ба манфиати ҳарду ҷониб нест, нахуст ба манфиати худи Узбакистон ва дигар кишварҳои минтақа. Мо бо ҷумҳурии Узбакистон муносибати дӯстона дорем ва ин ду мардумро, ки дар тӯли таърих паҳлӯ ба паҳлӯи якдигар зиндагӣ кардаанд, наметавон ба чунин як ду масъала ҷанг андохт".
Ба ин тартиб, Фарҳод Раҳимӣ Абдуллоевро ба ном академик унвон кард ва гуфт, суханҳои ӯ дар мавриди заминлразаи 10-11-баллӣ дар маҳалли Роғун низ комилан хатост. “Роғун дар минтақае сохта мешавад, ки аз нигоҳи экологӣ ва сейсмикӣ на танҳо барои минтақа, балки барои тамоми ҷаҳон зараровар нест. Олимони зилзилазашиносе, ки мо дорем, исбот карданд ва тамоми натиҷаҳо дар дасти мо аст. Шурӯъ аз соли 1885 то соли 2012 ва то имрӯз таҳқиқот идома дорад. Дар минтақаи сохтмони Роғун ҳеч гоҳ заминҷунбӣ аз 7 бал зиёд нашудааст ва аз ин зиёдшавии он низ имкон надорад. Аксари муҳаққиқон вақте дар бораи хатарнок будани мавзеъ суҳбат мекунанд, зилзилаи Ҳойитро, ки соли 1949 рух дода буд, мисол меоранд. Ба диққати ҳамагон расониданиям, ки ки зилзилаи Ҳойит зилзилаи ҳамагӣ 5-6 баллӣ буд, аммо бо сабаби фаромадани ярч, ки Тоҷикистон минтақаи кӯҳистон аст, чунин харобӣ ба вуҷуд омад. Ин, албатта, асос шуда наметавонад барои даъвоҳои беасосе, ки ин академики узбак пеш меорад. Таҳлили мақолаи ба ном академик Абдуллоев ба хулосаҳое меорад, ки ӯ аз илми сейсмология фарсахҳо дур аст, чун менависад, ки мувофиқи шкалаи “рехтерман”, ҳоло он ки дар ҷаҳон шкалаи рехтерман не, “рихтер” аст”,-гуфт ӯ.
Нерӯгоҳи барқи обии Роғун, ки аз тарҳҳои муҳими иқтисодии Тоҷикистон дониста мешавад, дар масофаи 110 километр дуртар аз Душанбе сохта шуда, дар он насби 6 агрегати иқтидори ҳар якеашон 600 МВтӣ ба нақша гирифта шудааст. Баландии сарбанди Роғун, ки мояи асосии норозигии Узбакистон мебошад, тибқи лоиҳаи нерӯгоҳ бояд 335 метрро ташкил дода, ҳаҷми обанбори нерӯгоҳ ба 13,3 километри мукааб баробар хоҳад шуд. Президенти Фарҳангистони улуми Тоҷикистн мегӯяд, бунёди обанбори Роғун муҳлати обшавии пиряхҳои кишварро тамдид мекунад ва он ба сӯди кишварҳои поёноб, мисли Узбакистону Қазоқистон ва Туркманистон хоҳад буд: “Хатаре, ки ба минтақаи мо нисбатан таҳдид дорад, ин тағйирёбии иқлим аст ва вобаста ба тағйирёбии иқлим то андозае яхшавии пиряхҳои Осиё ба вуҷуд меояд, ки асосоан аз кӯҳҳои Тоҷикистон сарчашма мегирад. Ба пуррагӣ гуфта метавонем, тамоми ҳамсояҳои поёноби мо мутмаин бошанд, ки “Роғун” ягона омил аст барои нигоҳдории пиряхҳо. Яъне, вақте обанбори “Роғун” сохта мешавад, ин ҷо микроклимат пайдо мешавад ва ин ба он оварда мерасонад, ки яхшавии пиряхҳо муҳлаташон тамдид шавад ва ин ба фоидаи кишварҳои поёноб аст".
Интизор меравад, ин нерӯгоҳ Тоҷкистонро аз кишвари ниёзманд ба содиркунандаи нерӯи барқ табдил диҳад. Аммо Узбакистон борҳо зидди сохтмони ин нерӯгоҳ изҳорот дода, бунёди онро бар зарари кишварҳои поёноби минтақаи Осиёи Марказӣ донистааст. Тошканд бовар дорад, Душанбе бо бунёди Роғун оби минтақаро таҳти контрол гирифта, дар сурати зарурӣ аз он ба унвони фишанг истифода хоҳад кард. Иддаое, ки ҷониби Тоҷикистон онро борҳо рад карда, ҳатто маҷбур шуд, таҳти сарпарастии Бонки ҷаҳонӣ бо ҷалби коршиносони байналмилалӣ паҳлӯҳои техникӣ, иқтисодӣ ва зистмуҳитии онро ташхис кунад.
Ҳоло коршиносон ташхиси худро ба поён бурда, хулосаи ибтидоияшонро эълон карданд, ки ба манфиати Тоҷикистон аст ва даъвати Рустам Абдуллоев, академики узбак, барои бомбаборон кардани Роғун аз тарафи Тошканд маҳз баъд аз ҳимояти коршиносон ва баъзе кишварҳои минтақа аз ин тарҳ садо медиҳад. Абдуллоев дар матлаби худ, ки рӯзи 5 августи соли ҷорӣ дар торнамои Сентразия.ру нашр шудааст, мегӯяд, “ҳукумати Узбакистон бояд ба Тоҷикистон шарт ё “ултиматум” гузорад, ки ё аз сохтмони “Роғун” даст мекашед ё “мо даст ба иқдоми ҷиддӣ мезанем!”
Ин академики узбак гуфтааст, дар сурати беҷавоб мондани ин ултиматум, Тошканд бояд тамоми нерӯҳои низомии ҳавоии худро ба Роғун сафарбар карда, садди онро ҳадафи бомбаҳои замонавӣ қарор диҳад. Инчунин, ҳамлаи пешгирикунандеро алайҳи артиши Тоҷикистон тавассути вилояти Сурхандарёи Узбакистон ба самти Турсунзода-Ҳисор-Душанбе анҷом диҳад.
Мӯҳр
ТАҚВИМ
« Март 2024 » |
---|
Душ | Сеш | Чор | Пан | Ҷум | Шан | Якш |
---|
| 1 | 2 | 3 |
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |