Суҳбати ихтисосии хабарнигори “Озодагон” Атохон Ғаниев бо раиси Ҳизби наҳзати исломии Тоҷикистон Муҳиддин Кабирӣ
Озодагон: Лутфан, ба таври мухтасар дар бораи барномаи пешазинтихоботии ҲНИТ маълумот бидиҳед.
Муҳиддин Кабирӣ: “Ба номи Худованди бахшанда ва меҳрубон.
Шарҳ додани тамоми паҳлуҳои Барномаи пешазинтихоботӣ дар колаби як савол ва ба таври мухтасар душвор аст, вале мухтавои аслиашро метавон гуфт. Мо тамоми дидгоҳҳо ва авлавиятҳои хизбро дар марҳалаи оянда дар қолаби як шиор ҷо додем, ки он ҳам “Мо барои Тоҷикистон ва Тоҷикистон барои ҳама” мебошад. Ба ибораи дигар, бояд ҳамаи шаҳрвандон омодаи хидмат ба миллат ва кишвари азизамон бошанд ва инро қарзи шаҳрвандии худ бидонанд. Аз тарафи дигар, бояд ҳама шаҳрвандон, новобаста аз дину мазҳаб, қавму нажод ва ҳизбияту минтақа дар назди қонун баробар бошанд ва ҳама эҳсос кунанд, ки Тоҷикистон баробар ватани ҳама мебошад. Ҳеч қавме, гуруҳе ва ҳизбе назди қонун ва ҳукумат бартарият надорад. Инчунин, мо таҳкими сулҳу ваҳдат ва субботу амниятро аз масъалаҳои меҳварии барнома медонем, зеро, бидуни ин имкон надорад, ки барномаҳои иқтисодӣ, сиёсӣ ва иҷтимоии кишвар амалӣ гарданд. Агарчи, барномаи мо тамоми паҳлуҳои ҳаёти кишварро фаро гирифтааст, мо авлавиятро дар таҳкими ваҳдат ва суботи дохилӣ мебинем ва дар оянда ҳам болои ин масоил кори бештар хоҳем кард”.
ДАР ҲНИТ НАҚШИ ШАХСИЯТ АВВАЛИНДАРАҶА НЕСТ
Озодагон: Ба фаъолияти парлумони гузашта, ки яке аз намояндаҳояш будед, чӣ баҳо медиҳед?
Муҳиддин Кабирӣ: “Агарчи парлумони гузаштаро борҳо матбуот “парлумони хомуш” ном ниҳод, чандон хомуш набуд ва дар муқоиса бо парлумони қаблӣ баҳсҳои зинда бештар мешуданд. Пештар вакилон худ ташаббускори баҳсҳо ва муноқишаҳо мегаштанд, вале ин дафъа шояд бо далели камфаъолиятӣ ва беташаббусии худи вакилон, роҳбарияти парлумон бо амалҳо ва ҳатто бо забон ташвиқ мекарданд, ки фаъолтар бошанд, ки натиҷаи зиёд намедод. Фаъолияти парлумон муносиб ба фазои сиёсӣ ва вазъияти умумии кишвар буд, на кам, на беш”.
Озодагон: Оё нуфузи ҲНИТ ба шахсиятҳои алоҳида рабте дорад? Умуман, потенсиали ҲНИТ чӣ гуна аст?
Муҳиддин Кабирӣ: “Мо мехоҳем ё не, дар ҷомеаи мо шахсият дар фаъолияти ин ё он ҳизб нақш мебозад. Чун фарҳанги бисёрҳизбӣ акнун шакл мегирад ва бояд ин марҳаларо гузашт. Вале, ҳизби мо шояд яке аз ҳизбҳоест, ки нақши шахсият аввалиндараҷа нест, балки андеша ва идея нақши асосиро мебозад. Агар ин тавр намебуд, пас аз Устодон -- Нурӣ ва Ҳимматзода ҳизби мо ҳам мисли дигар аҳзоб, ки пас аз рафтани роҳбарон ё муассисонашон пароканда шуданд, дучори мушкил мегашт”.
БА УСТУВОРИВУ САБРИ АЪЗО ВА ТАРАФДОРОН АҲСАН МЕГӮЯМ
Озодагон: Дар ВАО оид ба фишору монеасозиҳо нисбати баъзе ҳизбҳои сиёсӣ зиёд мегӯянд. Инро чӣ гуна шарҳ медиҳед?
Муҳиддин Кабирӣ: “Ба касе ин монеаҳо пӯшида нестанд ва рӯзҳои интихобот шиддат гирифтаанд. Мо инро як падидаи муваққатӣ медонем, ки хоси ҳамин давра аст ва бояд онро тоқат кард. Аз тарафи дигар, маҳз ҳамин ҳолатҳо як ҳизбро обутоб медиҳад, паҳлуҳои қудрат ва заъфи онро ошкор месозад. Кадом ҳизб ё нерӯи қавии сиёсӣ ин марҳалаҳоро нагузаштааст? Мо ин ҳамаро табиати роҳ медонем ва то ҳадде омода ҳам ҳастем. Инсофан, бояд эътироф кунем, ки ин миқдорашро мунтазир набудем, вале таҷрибаи фишорҳои қаблӣ кумак кард, ки ба фишорҳо оромона муносибат намоем.
Тарафдори он нестам, ки аъзо ва тарафдорони ҳизб аз фишорҳо шикояти зиёд кунанд, балки ҳамеша тавсия медиҳем, ки барои кам кардани онҳо талош кунанд ва устувор бимонанд дар мавқеашон. Бо истифода аз ин фурсат, ба устувориву сабри аъзо ва тарфдорони ҳизб аҳсан мегӯям, ки ҳатто, баъзеҳоро дар ҳайрат ва хашм ҳам овардааст, ки то кай ва чи қадар метавон тоқат кард? Ҳоло яке аз интиқодҳои сахт алайҳи мо ҳамин сабри мост, вале онро идома хоҳем дод”.
Озодагон: Кадом ҳизбро дар интихобот рақиби асосии худ ҳисоб мекунед?
Муҳиддин Кабирӣ: “Ҳама ҳизбҳоро! Набояд ягон ҳизбро нодида гирифт ва нописандӣ кард. Албатта, ҲХДТ нерӯ ва имконияти калони маъмуриву сохторӣ дорад, ки бартарияти онро нисбат ба дигар ҳизбҳои рақиб нишон медиҳад. Вале, гоҳо эҳсос мекунем, ки дар муқобили мо нерӯи қавитар аз як ё якчанд ҳизб рақобат мекунад. Ин аз як тараф хуб аст, чун рақибони қавӣ боиси қавӣ гаштани мо ҳам мегарданд. Аммо, агар рақобат солим, қонунӣ ва ҷавонмардона набошад, нобоварӣ ва беэътимодӣ ба қонун ва низоми бисёрҳизбиро ба вуҷуд меорад, ки таъсири манфиаш ба фазои умумии кишвар мерасад.
Худое накарда, агар мардум одат кунанд, ки дар сиёсат ҳама чиз равост ва метавон барои пирӯзӣ аз болои рақиб аз ҳама васоил истифода намуд, фарҳанги сиёсии носолим шакл мегирад, ки барои ояндаҳо хатарнок аст. Ба ғайр аз меъёрҳои навиштаи қонунии рақобати сиёсӣ, бояд марзҳо ва меъёрҳои фарҳангиву ахлоқии рақобат ҳам дар ҷомеа шакл бигирад, ки он бештар дар амали нерӯҳо ва сиесатмадорону масъулин падидор мешавад ва мардум ба он одат мекунанд. Агар мо ҳизбҳо ва номзадҳо имрӯз рақобати солим ва фарҳангӣ дошта бошем, маънии онро дорад, ки насли баъдии мо дар ҳамин руҳия тарбият меёбад. Ё баръакс, рақобати носолим бештар ба нафъи касоне мешавад, ки умуман ба интихоботҳо бовар надоранд ва зидди он ташвиқ ҳам мекунанд. Мо набояд ба онҳо далели бештар бидиҳем”.
УМЕДВОРЕМ ЗАРУРАТЕ БАРОИ ШИКОЯТУ ЭЪТИРОЗ НАМЕМОНАД
Озодагон: Агар интихобот воқеан шаффоф гузарад, ҳизби шумо ба чанд курсии вакилӣ дар парлумон умед мебандад?
Муҳиддин Кабирӣ: “Ҳадди ақал як фраксия хоҳем дошт. Инро мо дар асоси таҳлилҳо, назари коршиносон ва натиҷаи мулоқотҳову вохӯриҳо мегӯем. Доштани фраксияҳои гуногун, аз ҷумла, фраксияи як ҳизби оппозитсионии созанда ба нафъи кишвар ва худи парлумон мебошад. Ин баёнгари рушди мардумсолорӣ, бисёрҳизбӣ ва ҷомеаи озод мебошад. Инчунин, дар таҳкими ваҳдат ва суботи кишвар нақши муҳим дорад. Муҳимтар аз ҳама, дасти ифротгароён ва доираҳои муқобили интихоботу демократияро кутоҳ мекунад ва боиси паст шудани ақидаҳои тунди сиёсиву динӣ мегардад”.
Озодагон: Баҳои воқеии Шумо ба шаффофияти ҷараёни маъракаи пешазинтихоботӣ дар Тоҷикистон. Дар сурати мағлубият дар интихобот роҳбарияти ҳизб чӣ чора хоҳад андешид?
Муҳиддин Кабирӣ: “Агар аз рӯи воқеиятҳо суҳбат кунем, хеле душвор мегузарад ва шаффофияти раванд аз тарафи мақомоти маҳаллии ҳокимият таъмин нашуд. Ба хусус, фишор болои номзадҳои маҳаллӣ хеле зиёд буд, ки аз нисф бештар ночор аз рақобат даст кашиданд. Чун аксари онҳо бо мансабдорони маҳаллӣ вориди рақобат шуда буданд, фишори бештар доштанд. Агар тақаллуби густарда ва ошкоро сурат бигирад, мо аз тамоми василаҳои қонунии дифоъ аз раъйи тарафдорони худ истифода хоҳем кард. Аммо, умедворем, ки натиҷагирии интихобот дар муқоиса бо худи раванд беҳтар сурат мегирад ва зарурате барои шикояту эътироз намемонад”.
Озодагон: Орзуи Шумо ба рақибони сиёсии худ?
Муҳиддин Кабирӣ: “Пеш аз ҳама орзуи саломатӣ дорам. Сониян, орзу дорам, ки танҳо дар сиёсат мо рақиб бошем, дар ҳаёти оддӣ ҳама дӯст ва ҳамватан боқӣ бимонем, чуноне ки то имрӯз будем. Орзу дорам, касе дар симои мо душмани худ ё рақиби сарсахту оштинопазирро набинад, балки битавонем, тамоми мушкилоти ҷомеаро аз роҳи ҳамдигарфаҳмӣ ва ҳамкорӣ ҳал намоем.
Озодагон: Саломат бошед!
Муҳиддин Кабирӣ: “Шумо ҳам тансиҳату сарбаланд бошед!”