Ҳамарӯза 5 ҳазор корманд бар асари нохушӣ дар ҷои кор ба ҳалокат мерасанд

28-уми апрел бо ташаббуси Созмони ҷаҳонии меҳнат Рӯзи рӯзи байналмилалии ҳифзи меҳнат эълон шудааст.

Ҳамасола ин санаро зиёда аз 100 кишвари дунё таҷлил мекунад. Идеяи таъсиси рӯзи байналмилалии ҳифзи меҳнат ба Конфедератсияи байналмилалии иттифоқҳои касаба тааллуқ дорад, ки шурӯъ аз соли 1996 рӯзи хотираи кормандони дар ҷои кору истеҳсолот фавтидаро қайд мекунанд.

 

Дар Тоҷикистон ҳам, хабарҳо оид ба фавти кормандон дар сохтмон, хатҳои интиқоли барқ, чоҳҳои газ ва ғайраҳо зиёд паҳн мегардад. Тибқи нишондодҳои оморӣ, сохтмонҳо, ки ҷои кори асосии шаҳрвандони Тоҷикистон дар дохилу хориҷ маҳсуб меёбад, аз рӯи шумораи фавти кормандон дар ҷои якум меистад. Масъулини шӯъбаи ҳифзи меҳнати Федератсияи иттифоқҳои касабаи мустақили Тоҷикистон мегӯянд, аксари сохтмонҳои Тоҷикистон ба қоидаҳои муқаррарии бехатарӣ ҷавобгӯ нестанд. Таҳлилгарони Кумитаи марказии иттифоқи касабаи кормандони сохтмон ва саноати масолеҳи бинокории Тоҷикистон мушкили асосиро дар он медонанд, ки ба сохтмонҳои кишвар одамоне пазируфта мешаванд, ки маълумоти касбӣ надоранд, ҳуқуқҳои меҳнатии худро намедонанд ва бо меъёрҳои техникаи бехатарӣ дуруст ошно нестанд. Корфармоён ҳам одатан зимни қабул ба кор ин омилҳоро сарфи назар мекунанд.

Тибқи таҳлили Созмони байналмилалии меҳнат ҳамасола дар натиҷаи ҳодисаҳои нохуш дар истеҳсолот ва мубталошавӣ ба бемориҳои касбӣ дар ҷаҳон 2 миллиону 300 ҳазор, ба ҳисоби миёна дар як рӯз 5 ҳазор корманд мефавтад. Ҳудуди 270 миллион дар натиҷаи ҳодисаҳои нохуш зарар дида, 160 миллион ба бемориҳои касбӣ мубтало мешаванд.

Дар Тоҷикистон мувофиқи моддаи 31-и қонун «Дар бораи муҳофизати меҳнат» ҳангоми фавти корманд дар истеҳсолот, ташкилоти кордеҳ ӯҳдадор мешавад, ки ба оилаи ӯ 120 маоши миёна кӯмакпулии яквақта ва то ба балоғат расидани фарзандонаш ҳар моҳ маблағи муайянро пардохт намояд.

Масъулини иттифоқҳои касабаи кишвар мегӯянд, ин муқаррароти қонун дар амал на ҳама вақт иҷро мегардад. Аммо намояндагони Хадамоти давлатии назорат дар соҳаи меҳнат ва ҳифзи иҷтимоии аҳолӣ мегӯянд, дар сурати рух додани ҳолати нохуш ҳамеша барои ҷабрдида мададпулиро мерӯёнанд. Дар Хадамот далел меоранд, ки то ҳол аз ширкатҳои сохтмонии Эрон, Чин, Русия ва Тоҷикистон барои оилаҳои ҷабрдида маблағи аз 50 то 150 ҳазор сомонӣ гирифта шудааст. Ба гуфтаи масъулини Хадамот дар сурати аз тарафи корхона дарёфт нашудани маблағ, бо қарори суд амволи он ҳабс шуда, аз ҳисоби он ба ҷабрдидаҳо маблағ пардохт мешавад.

 

Мӯҳр