Бахшҳо
02 май 2011 04:40Сиёсат

Чаро Раҳмонов муаллиф намеёбад?

Имсол мардуми шарифи Тоҷикистон  14-умин солгарди "Ваҳдати Миллӣ"  ва  20-солагии "Истиқлолияти Ҷумхурии Тоҷикистон" -ро  ҷашн  мегиранд.

Мардуми  сарбаланд  ва  баору  номуси  тоҷик    дар  ин  20  сол  бисёр  мушкилиҳо  ва  сахтиҳоро  аз  сар гузаронид,  вале  ҳеч  вақт ноумед  набуд,  имрӯз  ҳам  ба  вазниниҳои  зиндагӣ,  маҳрумиятҳо   сабрро  пеша  карда  умед  ба  ояндаи   неку   дурахшони  Ватанаш  дорад.

 

Вале  мутаасифона,  баъзе  масъулин "Болои  сухта  намакоб"  гуфтаги  барин    илова  ба  ин  ҳама  мушкилиҳо :   беобию  бебарқӣ  ва  гаронии  нарху  наво  нохун  ба  торҳои  нозуки  ҳисси  мардум  мезананд.  Таҷовуз  ба  арзишҳои  динӣ  ва  эътиқодоти  миллӣ  намуда,  мардумро  нороҳат  мекунанд,  ки  ин  боиси  нигаронӣ  ва  изтироб  дар  ҷомеъа  мегардад.

Албатта,  ҳар  як  инсони  солимақл  ва имон  ба  Худо  дошта  метавонад  ба  ҳама  мушкилоти    моддӣ    сабр  кунад,   вале  вақте  мехоҳанд  ба  номусаш  ва  эътиқодаш  чанг  бизананд,    тоқаташ  тоқ  мешавад  ва дигар  бетараф  буда    наметавонад.

Манзури  банда  аз  ин  суханҳо   иқдому  рафтор  ва  суҳбату  тасмимгириҳои    вазири  маориф аст.  Ман  дар  ҳайратам,  ки  як  олими  тоҷики  мусулмон,  як  масъули  баландпояи  ҳукумат  нисбат  ба  арзишҳо,  суннат  ва  эътиқодоти  миллии  худ  ин қадар   хушунат  дошта  бошад. Ин  барои  ман  торик аст. Ман  ҳамчун  омӯзгор,  мутаасифона,  дар ҳайратам, ки  чунин  як  шахс  роҳбарии  вазорати  маориф,  махзани  илму  фарҳангро  бар  ӯҳда  дорад.

Мехоҳам   чанд  сухан  дар бораи   "қаҳрамониҳо"-и  вазири  мӯҳтарам  гуфта   бошам. Мӯҳтарам  вазири мо  каме  эҳсосотианд,  аксар  вақт  эҳсосоташон  аз  ақл  боло  меистад.  Вақте  эҳсосот  ғалаба  кард   ҳама  суханони  ниҳонии  дар  дил  доштаашонро  ба  забон  меоранд,  албатта,  баъдан  пушаймон  шуда  узрхоҳӣ  ҳам мекунанд. Болои  эҳсосот  тасмимҳое  мегиранд,  ки    баъд аз  чанд  вақт  онро  иваз  мекунанд.    Мегӯянд,  ки    инсон  дар вақти  эҳсосот  симои  хақиқии  худро  нишон  медиҳад.  Дар  матбуоти  даврӣ  мехонем,  ки     ҷаноби  вазир  дар ҳоли  эҳсос    роҳат  хонандаву  омӯзгорро  таҳқир  мекунанд  ва аз  ҳама  аҷибаш  он  аст,  ки  нисбати  сатр    аллергия  доранд,  сатрпӯшеро  диданд  бе  ягон  истиҳола  ва  ибову  хато  рӯирост    "маймун"  гӯён  иҳонат  мекунанд. Акнун  саволе  ба  миён  меояд,  ки  оё  чунин  ашхоси  эҳсосотӣ  метавонад    роҳбари  як  вазорат,  боз  ҳам  вазорати  маориф,  гаҳвораи  таълиму  тарбия  бошанд? Пас  аз  ин  хел  роҳбарон  шогирдон  устодон  ва  волидайн  чи  мегирифта  бошанд?

Гӯё  дар  соҳаи  маориф  дигар проблема  набошад,  вазири  мӯҳтарами мо  сахт  ба  масъалаи сатр,  ба  масчид  рафтан  ва  таълими    динӣ  гирифтани  хонандагон  часпидаанд.   Агар  бо  ин  ҳама  бесатриву  ба  масҷид  нарафтанҳо    мушкилоти   соҳаи  маориф  ҳал  мешуд,    дарди  ба  хайр  буд.  Вале  охир  ин  масъала  ҳеч  рабте  ба  дониши  хонандагон  ва  тарбияи  онҳо  надорад  ва  агар  дошта  бошад  ҳам,   таъсири  мусбат  дорад.  Зеро  сатр  духтаронро  боҳаётар  мекунад,  масчид  наврасонро  тарбия ва  Қуръон  хондан  фикрашонро  васеъ,  зеҳнашонро  тез ва  ҳофизаашонро  қавӣ  мегардонад.

Агар  аз  рӯи  инсоф  гӯем,  имрӯз  дар  соҳаи  мактабу  маориф  проблемаҳои   аз  сатр  ҳам  муҳимтаре  ҳастанд,  ки  ҳалли  сареи  худро  мехоҳанд.   Оё  фасодзадатарин  ниҳод  будани  вазорати  маориф    боиси  нигаронӣ  нест? Нарасидани  кадрҳо  дар  мактабҳо,  паст  будани  маоши  муаллимҳо,  рафтани  муаллимон  аз  мактаб,  оё  инҳо  проблема  нестанд?    Имрӯз   ҷавонон  ба  мактаб  ба  кор  намеоянд,  сафи  муаллимони  нафақахӯр  сол  аз  сол  зиёд  мешаванд.  Агар  имрӯз  ин  масъалаҳо  ҳалли  худро  наёбанд, пагоҳ  ки   дар  мактабҳо  дарс медиҳад? Агар  як  ба  ҷадвали сатҳи  дониши  хонандагони  муассисаҳои таълимии  шаҳру  навоҳии  Тоҷикистон,  ки дар  ҳафтаномаи  "Омӯзгор"  чоп шудааст,    назар  афганем,  мебинем,  ки  сатҳи дониши  хонандагон  хеле паст  буда,  ҷавобгӯи  талабот  нест.  Сатҳи  дониши  хонандагон  дар  шаҳру навоҳии Тоҷикистон  тақрибан  2,8-3  ро  ташкил  медиҳад  ва  фоизи  азхудкунии барномаи  таълимӣ  аз  тарафи  хонандагон  60 %  аст,  яъне  ин  маънои онро  дорад,  ки  барои  мисол,  агар  дар  як  синф  30  нафар  хонанда  хонад,  аз  онҳо:

2 н - баҳои 5 -6,6%

3 н - баҳои 4 - 10%

13 н - баҳои 3 - 43,4%

12 н- баҳои 2 - 40%

яъне  дар  як  синф  12  нафар  хонандагон  баҳои  ғайриканоатбахш  доранд,  яъне  40%  хонандагони  як  синф  барномаи  таълимиро  аз худ  накардаанд.  Ана,  ин  проблема  нигароникунанда  аст.  Вале  ин  проблемаҳо  як тараф мондаанду  вазири  мӯҳтарами  мо  шахсан  ба  масъалаи  сатр  машғуланд ва  донишҷӯёнро  барои  пӯшидани  танашон  аз  дарс  меронанд.

Охир  сатр  дар  мазҳаби  мо  ин  хоста  ва  гуфтаи  ягон  эшон  ё  мулло  нест,  балки  ин фармудаҳои  Худост. Худованд  ману  шумобарин  бандагонашро  ба  воситаи  Қуръон ба  он  амр  мекунад. Парвардигор    бандагонашро  ба  ин  чизҳо  амр  карда  барои  итоаткорон  башорат ба  биҳишт  медиҳад ва  саркашонро  аз  азоби  дӯзах  бим  медиҳад.  Ман  дар  тааҷҷубам,  ки  Шумо  як  олими  саршиноси  миллат,  вазири  як  вазорат  худро  "Алҳамдулиллоҳ"  мусулмон  мегӯед,  ба  Худову  паёмбараш  боварӣ  доред,  вале зидди  фармудаҳои  Худо    ва  гуфтаҳои  паёмбар  амал мекунед. Намедонам,  ин  тазод  аз  куҷо  бошад? Майлаш,  мумкин аст  Шумо  ба  оятҳои  сатр  бовар  надошта  бошед  ё  ба  қабули  он  ҳоло  тайёр  набошед. Ин  кори  шумост.  Лекин  аз  тарафи  дигар,    мо  имрӯз  дар  як  давлати  озоду  демократӣ  ва  ҳуқуқбунёд  зиндагӣ  дорем.  Қонунҳои  имрӯзаи  Тоҷикистон,  махсусан  Сарқонун    ба  ҳар  як  шахс  озодии  эътиқод,  риояи  расму  оин  ва  суннатҳои  диниву  миллиро  кафолат  медиҳад.  Ё Шумо  инро  ҳам эътироф  надоред? Шумо  метавонед  ба  сатр  муносибати  манфӣ  дошта  бошед,  вале  ҳақ  надоред  ва  наметавонед,  ки дигаронро  аз  иҷрои  рукну  суннатҳои  эътиқодиашон   манъ  намоед   ё    баръакс  дигаронро  ба  пӯшидани  сатр  маҷбур  созед.

Имрӯз расм  шудааст,  ки  барои  инкори  сатр  мегӯянд,  ки  сатр  дар  менталитети  мо  нест,  он  аз  Эрону  Араб  омадааст.  Ин  ҳама ҳарфҳо   аз  надонистани  таърихи миллат  ва  расму  оини  он  аст,  зеро  модару  духтари  тоҷик  аз  аввал  бо  сатр  буд. Ин  Давлати  Шуравӣ  буд,  ки зери  шиори  "Озодии  занҳо" зану  духтарони  тоҷикро  сарлучу  нимбараҳна кард.  Оё  сарлуч  будан,  поҷома (лозимӣ)  напӯшидан  менталитети  мо тоҷикон аст?    Симои  ҳақиқии  модару  духтари  тоҷик  кадом аст?    Сарлучу  нимбараҳна  ё  бо рӯсариву  поҷома?    Вақте  ягон  ҳунарпеша  дар  саҳна  симои  модари  тоҷикро  офаридан  мехоҳад,  ҳатман  ба  сар  рӯймол  мегираду  куртаву  поҷомаи  миллӣ  мепӯшад.  Ё  ягон  хориҷие  барои  эҳтиром  ё  аз  шавқ  либоси  миллии  тоҷикӣ  пӯшидан хоҳад,  албатта  дар  сар  рӯймол  мегирад куртаи атлас  ё  чаканро  бо  поҷомааш  мепӯшад.   Хулоса,  ин  баёнгари  он  аст, ки  сатр  барои  тоҷикон  ҳам  рукни  динӣ  ва  ҳам  суннати  миллист,  баръакс  бесатрӣ  барои  мо  бегона  аст.

Рости  гап  вақте  бо  ташаббуси  Шумо  дар  мактабҳо  омӯзиши  фанни  "маърифати  исломӣ"  ҷорӣ  гардид,  мардум  хеле  хурсанд  шуданд,  дар  ҳақиқат,  кори  оқилона    ва  хайре  буд (Худованд  аҷру  савобашро  диҳад)  барномааш  ҳам  ҷолиб ва дархури  замон  буд,  хеле  босаводона тартиб дода  шуда  буд.  Барои  тарбияи  наврасон  дар рӯҳи   таҳаммулпазирӣ,  пешгирии  ақидаҳои  тундгароёна  хеле  мувофиқ  ва созвор  буд,  зеро  таҷриба  нишон  медиҳад,  ки бисёр  вақт  ҷавонону  наврасон  аз надонистани  мазҳаби  худ  ба  ҳар  хел  мазҳабу гурӯҳҳои  ифротӣ  рӯ  меоваранд.  Вале  хурсандии  мо  дер давом  накард,  аз чи  бошад,  ки  якбора  бе  ягон  сабаб  дар  нимаи  дуюми  таҳсил  бо фармони  шумо  фанни  "Маърифати исломӣ"  аз  барномаи  таълимӣ  бардошта  шуд.  Баъдтар  аз  яке   мусоҳибаҳои  Шумо  фаҳмидем,  ки  гӯё  сабаб  дар  он  будаст,  ки  ягон  нафар  навиштани  китоби  дарсиро  ба ӯҳда  нагирифтааст.  Лекин  инаш  хеле  аҷиб.  Мебахшед,  муҳтарам  вазир!  Муболиға  ҳам  як ҳадду  канор  доштагист.  Ин  иҳонат  ба  миллати  мусулмони  тоҷик  аст. Наход  миллате,  ки  ҳазорҳо  нафар  уламои  исломро  ба  дунё  оварда,  тарбия  кардааст, миллате,  ки  фарзандоне  мисли  Имом  Бухорӣ,  Синову Берунӣ, Носири  Хусраву Абуҳанифа, Аҳмади Донишу Айнӣ, Бобоҷон Ғафурову Муҳаммадҷон Шакурӣ дорад,  барои  насли  наврасаш,  барои  ояндаи  миллаташ  як  китоби  дарсӣ  дар  бораи  дину эътиқодаш  навишта  натавонад? Ин  ҳама  баҳонае  беш  нест. Агар  Шумо  озмун  эълон  мекардед,    ман  бовар  дорам,  ки  садҳо  нафар  китоб    менавиштанд. Азбаски   Шумо олим  ҳастед,  ман  ба  Шумо  як  маслиҳати  дӯстона  медиҳам. Шумо  бори  дигар  Қуръон,  ҳадисҳои  паёмбар  ва  Сарқонуни  Ҷумҳурии Тоҷикистонро  омӯзед,  мумкин  аст  ин  дафъа  ба  моҳияти аслии  онҳо,  умқи маъниҳояшон  сарфаҳм равед ё агар  вақту  ҳавсала  надошта  бошед,  метавонед  аз  дӯстони  исломшинос  ва  ҳуқуқшиноси  худ    бипурсед,  ки мутобиқи  мазҳаби  ҳанафӣ  ва  Сарқонуни ҶТ   дар Тоҷикистон  ягон  кас  ҳаққу хуқуқ  дорад,  ки  дигаронро  аз  иҷрои  ягон  рукни  эътиқодиашон  манъ    кунад.

Пӯшида  нест,  ки имрӯз дар ҷомеъа  омӯзгор  ниёз  ба  кумаку  дастгирӣ  дорад,  зеро  ба  қадри меҳнаташ  маош  намегирад,  сатҳи зиндагиаш  паст ва  обрӯяш  ҳам  то  андозае  коста  шудааст.  Инро  ҳама  медонанд  ва  эътироф  мекунанд,  вале ин  ҳама  барои  Шумо вазири мӯҳтарам  гӯё  ҳеч  аҳамияте  надорад.  Шумо  ки  худ ғарқи  неъмат ҳастед,  аз  рӯи  мақоли,  "шикамсерро чи  парвои  шикамгурусна"  амал  намуда,  вазъи  бе  ин  ҳам  мушкили  муаллимро  боз  ҳам  вазнинтар  менамоед.  Барои  мисол,  чанд сол  пеш  омӯзгорони  технологияи  информатсионӣ  барои ҳар  як  компютер музди  иловагӣ  мегирифтанд. Агар  нисфашро  барои  оила  сарф  намоянд,  нисфашро  барои  нигоҳубин  ва  таъмири  компютерҳо  харҷ  мекарданд. Вале  бо  ташабуси  шумо  ин  ёрдампулӣ  бардошта  шуд.  Бо  шарофати Шумо  миқдори  соатҳои  дарси  аз  16  ба  18  соат  расонида  шуд. Имрӯз  муаллим  маҷбур  аст,  ки  барои  таъмини  оилааш  30-40  соат  дарс  гирифта,  дар  ду  се  мактаб  кор    кунад.  Оё  дар  ин  ҳолат   дар  бораи  сифати  таълим  сухан  рондан  мумкин  аст?   Бо  фармони Шумо  дар моҳи  август аз маоши  бе  ин  ҳам  ками  муаллимон  музди  тафтиши  дафтар ва  роҳбари  синфӣ   бардошта  шуд.    Ба ҷои  ин  ҳамон  обунаҳои  ихтиёри  маҷбурии  ҳарсоларо,  ки тақрибан  нисфи маошро ташкил медиҳад, мебардоштед,  хеле  кори  хайр  мешуд,  ҳама  муаллимон  дуои  ҷонатонро   мекарданд,  вале  Шумо  ин  корро  намекунед.  Бо  дастуру  ҳидоятҳои  Шумо  миқдори  хонандагон  дар  як  синф  зиёд  карда  шуд,  ки  ин  кори  бе ин  ҳам  вазнини  муаллимонро  боз  ҳам  вазнинтар  ва  сифати  таълимро  паст  мегардонад.   Мумкин  Шумо  гӯед,  ки  чандин  маротиба  маоши  омӯзгоронро  зиёд  намудем.  Шумо  рост  мегӯед. Вале  ин  зиёдшавиҳо  мисли  дарбеҳ  буд,  аз  тарафи  дигар  ин  зиёдшавиро  болоравии  нарху  наво  ва  таваррум  ба  коми  худ  фурӯ  бурданд.

Чанд  сол  аст,  ки    сухан  дар бораи  гузаштани  Тоҷикистон  ба  таҳсилоти 12  сола  меравад. Албатта,    ин  ҳам  яке  аз  иқдомҳои   навбатии Шумост. Вақте  ки  дар  мактабҳо  муаллим  намерасад,  синфхонаҳо  камӣ  мекунанд (дар  баъзе  мактабҳо  дар  3  баст   дарс мехонанд),    маоши муаллим  паст  аст,  ҳамонро  ҳам  дар  вақташ  намегирад  дар бораи кадом  таҳсилоти  12  сола  ҳарф  задан  мумкин  аст.

Биёед  беҳтараш  ғами  муаллимро  хӯрем,   сатҳи зиндагиашро  баланд  бардорем,  обрӯяшро  барқарор  созем,  Худо  хоҳад, ҳамааш хуб мешавад,  ҳам  сифати  таълиму ҳам  тарбияи  солим.

Абдуворис Абдуҷабборов

омӯзгор

Мӯҳр
Эзоҳ илова кунед
Номи шумо:
Почтаи электронии шумо:
  • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
    heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
    winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
    worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
    expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
    disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
    joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
    sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
    neutral_faceno_mouthinnocent
ХАБАРҲОИ ОХИРИН
Баҳси пурзӯр кардани ҳифзи сарҳади Тоҷикистону Афғонистон дар дидори Э.Раҳмон ва ҳайати парлумони Аврупо10:09Оғози фурӯши смартфонҳои iPhone 8 ва iPhone 8 Plus!09:49БО ЗАБОНИ ШЕЪР: Ман зи андешаи турконаи як ҳамватанам метарсам...15:34Чаро ҳукумат ҳамеша ба ТАЛКО имтиёз медиҳад?14:16“Шантаж”-и ҳамсар: Аз ҳаққи модарӣ даст накашӣ расвоят мекунам10:27Баҳси буҷа: Аз қарзи маош то қарзи хориҷӣ11:57Сарвазири Тоҷикистон бо Президенти Узбакистон мулоқот мекунад11:05Ҳимояти СММ аз cарбози тоҷики пайрави “Шоҳидони Яҳво”, ки либоси низомиро рад кард10:38АКС+ВИДЕО. Нахустин анҷумани маъюбони Тоҷикистон дар Душанбе11:51Маҷлис: Аз тағйироти кадрӣ то ваъдаи 80 мансабдор барои пулдиҳӣ аз кисаи худ15:46100 метр дуртар: Тамокукашӣ маҳдудтар шуд13:21Аз парвандаи Маҳмудов то муроҷиати ҷабрдидагони "7 бурҷ": Роҳкиро надорем (ВИДЕО)11:18Пешниҳоди журналисти тоҷик ба раҳбарони кишварҳои ҷаҳон: 2018-ро соли беяроқӣ эълон кунем!09:33Агентии зидди коррупсия гуфт, “Умед-88” ва Вазорати молия аз “Роғун” қарз гирифтаанд08:01Таърихи имрӯз: Мавлуд, ҷашн, санаҳои таърихӣ, дамои ҳаво, бозори арз07:44
ТАҚВИМ
«    Март 2024    »
ДушСешЧорПанҶумШанЯкш
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
БОЙГОНӢ
Ноябр 2017 (5)
Октябр 2017 (192)
Сентябр 2017 (257)
Август 2017 (314)
Июл 2017 (301)
Июн 2017 (269)