12 май 2012 05:54Адабиёт

Шеъре бар зидди ҷанг алайҳи Эрон

Гюнтер Грас, шоири олмонӣ ва барандаи ҷоизаи Нобел. 8-уми апрели соли 2012 Исроил Грасро барои шеъри «Чизе ки бояд гуфта шавад» зери танқид гирифт. Дар ин шеър барандаи ҷоизаи Нобел Исроилро барои таҳдиди ҳамла ба Эрон бо баҳонаи барномаи ҳастаияш интиқод мекунад.

Чаро хомӯш будаам,
Хомӯш барои муддате мадид.
Аз офтоб рушантар аст,
Ки мо худ хостем, ки чунон бошад
Ба дунболи шӯру шари ҷанг
Ҳамон ки мо, бозмондагонаш,
Ҳошиянишастае беш набудаем.

Ин ҳамоно ҳаққи иддаои таҷовузи расмии пешгирона аст,
Ки қасд карда эрониёнро аз сафҳаи рӯзгор маҳв кунад,
Мардумоне, ки чумоқдоре ба душашон савор шуда
Ва чӯбашон мезанад то
Ба шеваи худҷӯш
Барояш пойкубӣ кунанд,
Ки зару зӯри бомб сохтан дорад.

Ва чаро иқмоз мекунам
Дар номидани он мулки дигар ба ном?
Он ҷо, ки солҳост
Дар хафо
нерӯе фазоянда дар кор аст,
ба дур аз боздид
ки нодиданӣ аст
Барои ҳар чашме?

Эҳсос мекунам, ки дар ин бора
Даҳони ҳамагон ва даҳони худам
Бар намати он бастаи дуруғии даҳон банд аст
Ки гушуданаш заҷрату ҳирмон меоварад,
Филиззо баста мемонад.
Бозор аз он, ки "зидди сомӣ" гарм аст…
Акнун, ки мамлакати ман
гоҳ - гоҳе ҷавгири ҷиноёти муваҳҳин
ҳол барои тавҷеҳи худ,
гарчи боз ҳам ба нияти тиҷорат-
ҳатто агар бо даридагӣ "ҷуброн" - аш биномем-
Қасд карда то дигар бор умқпаймое ба Исроил ҳадя кунад,
Ки кораш фикандани партоба ба диёре аст,
Ки дар он ҳатто бомбаке низ ёфт нашуда,
Гарчи Лулӯи сархирманӣ дар он ҷо нишаста,
Хоҳам гуфт он чиро ки бояд гуфт.

Чаро то кунун хомӯш мондаам?
Зеро ки андешанокиям аз насабам
Ки лаккаи покношуданӣ бар виҷдонам андохта,
Забонамро бар баёни ҳақиқат мебаст,
Ҳақиқате ба сони он чи Исроил ҳам мегӯяд,
Ки мехоҳам ҳамдардаш бошам.

Чаро акнун даст ба қалам мебарам-
Хушкида ва бо охирин қатраи ҷавҳарам-
Ва мегӯям он чи оромаш ҷаҳонро ба хатар андохта;
Ҳамоно энержии ҳатаӣ Исроил аст.
Чаро ки имрӯз бояд гуфт
Он чиро, ки фардо дер аст гуфт
Чаро ки мо жерманҳо
Ҳаминак кӯлабори гуноҳон бар дӯш
Басо ки мушовир дар ҷиноёти ошкори дигаре бошем,
Ки фардои рӯзгор
Моро аз нафрини он халосӣ набошад.
Ва мегӯяму боз мегӯям
Ки беш хомуш нахоҳам монд
Ки моро бас аст аз дурангии Бохтар,
Ки мехоҳем, ки бисёрон бихоҳанд
Ки ин сукут бишкананд
Ва фарёд кунанд нахостани шаре азимро
Ва хостани бозбинии озоду мудом
Аз нерӯи ҳастаии Исроил
Ва пойгоҳҳои атомии Эрон
Бо ризояти ду давлат
Ва бо назорати ҳар миллат.

Танҳо чунин аст, ки фарзандони Исроилу Фаластин
Ва ҳама ҳама
Тамоми ононе, ки дар он сарзамин дар ишғоли ҷунун
Рух ба Рух, душманвор ба асорат дарафтодаанд
Роҳе ба раҳоӣ хоҳанд ёфт
Ва мо ҳам…

Гюнтер Грас, шоири олмонӣ, барандаи ҷоизаи Нобел

8 апреля 2012 года Израиль объявил Гюнтера Грасса персоной нон-грата за обнародование стихотворения под названием «То, что должно быть сказано», в котором тот резко критиковал Израиль за угрозу превентивной войны в отношении Ирана из-за его ядерной программы и напомнил, что у самого Израиля имеется созданное в тайне ядерное оружие. Формальным поводом для этого решения стала служба писателя в частях СС - по законам Израиля это является пособничеством нацизму и основанием для отказа во въездной визе. В связи с данным скандалом Г.Грасс пояснил, что к Израилю в целом он испытывает глубокую симпатию и его ошибка состоит в том, что он писал про Израиль в целом, а не про нынешнее израильское правительство. Он заявил, что не встал на сторону Ирана, а призывал международное сообщество контролировать обе стороны конфликта, и выразил удивление тому, что, хотя он получил много писем поддержки и одобрения его позиции, немецкая пресса посчитала возможным дать высказаться только его критикам. Бывший посол Израиля в Германии Ави Примор, хотя и негативно отнесся к стихотворению Грасса, но назвал решение министерства внутренних дел Израиля преувеличенным и популистским и сказал, что нет никаких оснований считать Грасса антисемитом. Еврейская община Германии также посчитала действия властей Израиля чрезмерными.^[1]^[2]^[3]^[4]