Бахшҳо
21 июл 2011 05:13Гузориш

Забони давлатӣ 22 сола шуд; ду соли охир дар санаи нав таҷлил мешавад

Кишвари зери итоати СССР- Тоҷикистони Шӯравӣ барои ҳимояи марзу бум ва сарват талош надошт. Забони худро аз ҳама сарват гаронтар медонист…



Барои давлати абарқудрати СССР солҳои ҳаштодуми асри 20 охирин солҳои қудратмандӣ маҳсуб мешавад. Он замон зимоми идораи 15 давлати дӯсту бародарро Михаил Горбачёв бар даст дошт.  Наздикии солҳои 90-ум аллакай аз СССР-и абарқудрат бӯи ҷудоӣ меомад. Ҳар кишвар барои беҳтар шудани сатҳи зиндагии худ талош мекард, аммо Тоҷикистони Шӯравӣ барои ҳимояи марзу бум ва сарват кӯшиш накарда, забони худро аз ҳама сарватҳо болотар шумурд. Дар он солҳо дар кишвари мо баҳси ба даст овардани забон мерафт. Як гурӯҳ аз ҷавонони худогоҳ ва як идда равшанфикрони тоҷик аз ҷумлаи Муҳаммадҷон Шакурӣ, Мирбобои Мирраҳим, Акбари Турсун, Муъмин Қаноат Лоиқ Шералӣ иддаои қабули қонуни забони тоҷикиро доштанд. Бо ҷидду ҷаҳд ва кӯшишу талошҳои зиёд ахиран парлумони вақт 22-юми июли соли 1989 «Қонуни забони давлатии ҷумҳурии Тоҷикистон»-ро тасвиб намуд. Ҳамзамон, Шӯрои Олии ҷумҳурӣ қарор қабул кард, ки ҳамасола 22 июл ҳамчун Рӯзе забон таҷлил карда шавад. Маҳз дар ин марҳала забони тоҷикӣ мақоми давлатӣ пайдо кард. Баъди қабул шудани қонуни забон корҳои давлатдорӣ аз ҷумла корҳои ҳуҷҷатгузорӣ аз забони русӣ ба тоҷикӣ гузашт. То замони қабул гардидани тарҳи қонуни забони тоҷикӣ корҳои ҳуҷҷатгузорӣ пурра бо шакли русӣ амалӣ мешуд. Баъди чандин солҳо аз алифбои тоҷики 4 ҳарфи русӣ- «ы, ь, щ, ц» ҳазф шуда, забоншиносони тоҷик шакли тоҷикии бисёре аз калимаҳои русии серистеъмолро пешниҳод карданд.
Инак, 22 сол мешавад, ки забони тоҷикӣ аз асорати забони русӣ озод гардид.

Рӯзи забони давлатӣ акнун дар рӯзи мавлуди президент таҷлил мешавад
Ҳамасола дар авҷи гармии фасли тобистон, 22 июл аз «Рӯзи забони давлатӣ» ҷашн мегирифтанд. Аммо аз соли 2009 ба ин сӯ ин санаи хотирмон ҷояшро иваз  кард.  Акнун ин рӯзро мавсими ҳосилғундорӣ, 5-уми октябр, замони ҳосилғундорӣ   таҷлил мекунанд. Бояд ёдовар шуд, ки ин сана ҳамчунин рӯзе тавваллуди райисҷумҳури кишвар Эмомалӣ Раҳмон низ ҳаст.
Назару андешаҳои сокинон дар робита ба тағири санаи «Рӯзи забон» мухталиф аст. Толибҷон Ишонқулов, ронанда аз шаҳри Душанбе мегӯяд, пас аз қабули «қонуни забон» аз замони Шӯравӣ то имрӯз тағироти зиёдро мушоҳида кардааст:

-Дар бештари маврид санадҳои зарурӣ аз қабили шаҳодатнома, шиноснома ё дигар ҳуҷҷатҳо бо забони тоҷикӣ дода мешаванд, ки ин хуб аст. Аммо вобаста ба тағир ёфтани рӯзи ҷашн як каме мушкилӣ ҳаст, зеро на ҳама дарк карда метавонад, ки чаро ин рӯзро ба дигар сана гузаронданд.
Толибҷон мегӯяд, ба 5-уми октябр, яъне рӯзи мавлуди Эмомалӣ Раҳмон мувофиқ омадани Рӯзи забон фоли нек аст. «Аксар маврид мансабдорони давлатӣ ва бархе аз кормандони сатҳи давлатӣ дар иҷрои риояи меъёри забони тоҷикӣ беаҳамиятӣ зоҳир мекунанд. Аммо ба хотири сарвари давлат барои дар сатҳи зарурӣ ҷашн гирифтани Рӯзи забон талош хоҳанд кард», афзуд номбурда.
Айваз Бобомуродов, донишҷӯи донишгоҳи миллии Тоҷикистон тағири рӯзи забонро навгоние медонад.

-Ин санаро ман чун навгонӣ қабул кардам, зеро қисме аз сокинони кишвар дар фасли тобистон машғули кишту кор буда, аз ин рӯз бехабар мемонданд. Иштирокчиёни фаъоли ин ҷашн хонандагони мактабҳои миёна ва донишҷӯён аз сабаби дар таътил будан наметавонистанд, якҷо ин санаи таърихиро таҷлил намоянд. Аммо, инак ин мушкилӣ бартараф шуд.
Маҳмуди Аҳмад{jathumbnail off}
Мӯҳр
Эзоҳ илова кунед
Номи шумо:
Почтаи электронии шумо:
  • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
    heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
    winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
    worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
    expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
    disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
    joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
    sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
    neutral_faceno_mouthinnocent
ХАБАРҲОИ ОХИРИН
Баҳси пурзӯр кардани ҳифзи сарҳади Тоҷикистону Афғонистон дар дидори Э.Раҳмон ва ҳайати парлумони Аврупо10:09Оғози фурӯши смартфонҳои iPhone 8 ва iPhone 8 Plus!09:49БО ЗАБОНИ ШЕЪР: Ман зи андешаи турконаи як ҳамватанам метарсам...15:34Чаро ҳукумат ҳамеша ба ТАЛКО имтиёз медиҳад?14:16“Шантаж”-и ҳамсар: Аз ҳаққи модарӣ даст накашӣ расвоят мекунам10:27Баҳси буҷа: Аз қарзи маош то қарзи хориҷӣ11:57Сарвазири Тоҷикистон бо Президенти Узбакистон мулоқот мекунад11:05Ҳимояти СММ аз cарбози тоҷики пайрави “Шоҳидони Яҳво”, ки либоси низомиро рад кард10:38АКС+ВИДЕО. Нахустин анҷумани маъюбони Тоҷикистон дар Душанбе11:51Маҷлис: Аз тағйироти кадрӣ то ваъдаи 80 мансабдор барои пулдиҳӣ аз кисаи худ15:46100 метр дуртар: Тамокукашӣ маҳдудтар шуд13:21Аз парвандаи Маҳмудов то муроҷиати ҷабрдидагони "7 бурҷ": Роҳкиро надорем (ВИДЕО)11:18Пешниҳоди журналисти тоҷик ба раҳбарони кишварҳои ҷаҳон: 2018-ро соли беяроқӣ эълон кунем!09:33Агентии зидди коррупсия гуфт, “Умед-88” ва Вазорати молия аз “Роғун” қарз гирифтаанд08:01Таърихи имрӯз: Мавлуд, ҷашн, санаҳои таърихӣ, дамои ҳаво, бозори арз07:44
ТАҚВИМ
«    Март 2024    »
ДушСешЧорПанҶумШанЯкш
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
БОЙГОНӢ
Ноябр 2017 (5)
Октябр 2017 (192)
Сентябр 2017 (257)
Август 2017 (314)
Июл 2017 (301)
Июн 2017 (269)