Бахшҳо
14 авг 2012 09:19Гузориш

Муруре бар достони Фаластин ва рӯзи Қудс

Ҳазорон сол пеш гурӯҳе аз Канъониён аз ҷазираи Ал-араб ба сарзамини Фаластин кӯч карданд ва шаҳреро бо номи "Юбус" бунёд ниҳоданд, баъдҳо ин ном ба Урсолем, яъне сулҳ ва дустӣ тағйири ном ёфт.

Дарвоқеъ Урсолем ҳамон Уршалим дар забони ибрӣ аст, ки имрӯз ба шахри Қудс тааллуқ мегирад. Бар асоси санадҳои таърихӣ ин шаҳр дар тӯли таърих  17 бор мавриди ҳамла ва муҳосира қарор гирифт ва борҳо бо хок яксон шуд. Аз лиҳози моликият низ шаҳри Урсолем, Қудс ё Уршалим 15 аср дар ихтиёри Юбусиён, ё ҳамон Канъониён, 14 аср дар тасаллути Бани Исроил, чанд  аср дар дасти эрониён, 2 аср дар ҳокимияти Юнон ва 4 аср таҳти ҳукумати румиён идора гардид. Аз ин рӯ равшан аст, ки бунёни Қудс  ва ободии сарзаминҳои Фаластин, аз Канъониён  нашъат гирифта аст ва ҳофизаи таърих ҷое ҷуз 4 қарн барои бани Исроил боқӣ намегузорад. Аз сӯи дигар аҳдномаи муслимин низ ин моҷароро тасдик мекунад, ки яҳудиён дар он даврон хамчун сокинони расмии Уршалим шинохта намешуданд ва аз онон номе ба миён наёмада аст. Пас аз ифтитоҳи мусолиматомези Уршалим ба дасти мусалмонон, номи он ба Байтулмуқаддас  тағйир ёфт. Аз он пас, аз соли 15 ҳиҷрии қамарӣ  то соли 1337 ҳиҷрии қамарӣ мутобиқ бо 1917 мелодӣ,  ҷуз дар муддати як аср, ҳамвора Байтул муқаддас дар доираи сарзаминҳои исломӣ таъриф мегардад.

Саҳюнист

Саҳюн дар забони ибрӣ ба маънои офтобгир аст; ҳамчунин номи кӯҳе дар ҷануби ғарби Байтулмуқаддас мебошад. Куҳи Сайҳун  бар асоси бархе гуфтаҳо  зодгоҳҳо ва оромгоҳи Довуди паёмбар ва ҷойгоҳи ҳукумати Сулаймони набӣ буд.
Албатта, ин ном гоҳе ба номи шаҳри баргузида, шаҳри муқаддас  низ ба кор меравад. Аммо дар ҳар ҳол Сайҳун ишора ба яке аз ормонҳои яҳуд  мебошад ва рамзи раҳоӣ аз зулм ва ташкили ҳукумати мустақили яҳудиён ва фармонравоӣ бар ҷаҳон аст. Аз ин рӯ яҳудиён худро фарзандони Саҳюн медонанд.
Аммо саҳюнисм ё саҳюнгарой ҷунбише аст, ки хоҳони муҳоҷират ва бозгашти яҳудиён ба сарзамини  Фаластин ва ташкили давлати яҳуд аст. Саҳюнисм, навъе миллигароии ифротӣ аст,ки дигар нажодҳоро хору паст мешуморад ва дар паи дастёбӣ ба қудрат аст. Ин ҳаракат дар нимаи дуюми асри 19 мелодӣ  дар Аврупо по ба арсаи вуҷуд гузошт; аммо вожаи саҳюнисм нахустин бор тавасути Теодор  Ҳертзел ба кор рафт ва сипас Наҳом Соколо дар китоби "Таърихи саҳюнисм" аз он сухан гуфт.

Ғолибан саҳюнисмро ба ду гароиши сиёсӣ ва фарҳангӣ тақсим менамоянд. Саҳюнисми сиёсӣ дар нимаи дуюми асри нуздаҳум рушд кард ва бозгашти яҳудиён ба Фаластин ва эҷоди кишвари Исроилро хостор буд. Аммо саҳюнисми фарҳангӣ, ки дорои қудрати бештаре буд, бо муҳоҷирати яҳудиён ба Фаластин ва таъсиси ҳукумати ҷадид мухолифат намуд. Дар ҳар ҳол, саҳюнисмро ба вижа дар гиройши сиёсии он наметавон маҳсули мустақил ва мустақими андешмандони яҳудӣ донист, балки онро метавон посухе ба рақобатҳои истеъморӣ ва қудратҳои аврупоӣ ба шумор овард.
Ҳар чанд аз дидгоҳи дигар наметавон ангезаҳои мазҳабии салибиюни шикаст хӯрдаи дирӯз ва пирӯзмандонаи имрӯзро низ аз назар дур дошт.

Дар айни ҳол, метавон тақсимбандии дигареро низ мулоҳиза намуд ва он саҳюнисми динӣ ва ғайри динӣ аст. Саҳюнисми динӣ, андешае аст, ки эътиқод дорад бозгашт ба сарзамини  ваъдашуда дар замоне, ки парвардигор мушаххас намуд ва ба шевае, ки у таъйн карда аст, рух хоҳад дод ва ин рухдоди башарӣ нест. Пайравони ин андеша гурӯҳе аз яҳудиён ё ҳамон саҳюнистҳои фарҳангӣ ва идаъе аз масеҳиёни охарулзамонгаро мебошанд, ки эътиқод ба зуҳури муҷаддади Масеҳ дар сарзамини Фаластин доранд. Дар баробари ин идда, касоне низ бо такя бар далелҳои таърихӣ, сиёсӣ ва илмӣ дар талошанд, то ба масуан додани  яҳудиён машруъият бахшанд. Албатта, ҳамин гурӯҳ низ агарчи аз далелҳои ғайри динӣ баҳра мебаранд, аммо гӯйиш ва адабиёти динӣ доранд ва пуштибони бархе руҳониёни яҳудӣ низ бархурдоранд, ҳарчанд дар зоти хеш бештар бар миллияти яҳуд такя карда ва аз мазҳаб дурӣ меҷуянд.
Мӯҳр
Эзоҳ илова кунед
Номи шумо:
Почтаи электронии шумо:
  • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
    heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
    winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
    worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
    expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
    disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
    joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
    sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
    neutral_faceno_mouthinnocent
ХАБАРҲОИ ОХИРИН
Баҳси пурзӯр кардани ҳифзи сарҳади Тоҷикистону Афғонистон дар дидори Э.Раҳмон ва ҳайати парлумони Аврупо10:09Оғози фурӯши смартфонҳои iPhone 8 ва iPhone 8 Plus!09:49БО ЗАБОНИ ШЕЪР: Ман зи андешаи турконаи як ҳамватанам метарсам...15:34Чаро ҳукумат ҳамеша ба ТАЛКО имтиёз медиҳад?14:16“Шантаж”-и ҳамсар: Аз ҳаққи модарӣ даст накашӣ расвоят мекунам10:27Баҳси буҷа: Аз қарзи маош то қарзи хориҷӣ11:57Сарвазири Тоҷикистон бо Президенти Узбакистон мулоқот мекунад11:05Ҳимояти СММ аз cарбози тоҷики пайрави “Шоҳидони Яҳво”, ки либоси низомиро рад кард10:38АКС+ВИДЕО. Нахустин анҷумани маъюбони Тоҷикистон дар Душанбе11:51Маҷлис: Аз тағйироти кадрӣ то ваъдаи 80 мансабдор барои пулдиҳӣ аз кисаи худ15:46100 метр дуртар: Тамокукашӣ маҳдудтар шуд13:21Аз парвандаи Маҳмудов то муроҷиати ҷабрдидагони "7 бурҷ": Роҳкиро надорем (ВИДЕО)11:18Пешниҳоди журналисти тоҷик ба раҳбарони кишварҳои ҷаҳон: 2018-ро соли беяроқӣ эълон кунем!09:33Агентии зидди коррупсия гуфт, “Умед-88” ва Вазорати молия аз “Роғун” қарз гирифтаанд08:01Таърихи имрӯз: Мавлуд, ҷашн, санаҳои таърихӣ, дамои ҳаво, бозори арз07:44
ТАҚВИМ
«    Март 2024    »
ДушСешЧорПанҶумШанЯкш
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
БОЙГОНӢ
Ноябр 2017 (5)
Октябр 2017 (192)
Сентябр 2017 (257)
Август 2017 (314)
Июл 2017 (301)
Июн 2017 (269)