05 апр 2014 14:31Тоҷикистон / Иқтисодӣ

Аз марзбандии қирғизҳо кӣ бештар зарар дид?

Қирғизистон ахиран қарор кард, ки гузаргузоҳҳои марзияшро бо Тоҷикистон баъди масдудияти семоҳа боз кунад. “Озодагон” аз коршиносон суол кард, ки дар пайи марзбандии 3 моҳа миёни Тоҷикистону Қирғизистон кадом кишвар бештар зарар дид?

Қаҳрамон Бақозода, мудири маркази сотсиологии “Зеркало”:

Ман ин масъаларо таҳлил накардаам, вале ба назари аввал аз марзбандӣ метавонист Тоҷикистон бештар хисороти иқтисодӣ бинад, чунки Қирғизистон ин як равзанаи мо ба бозори ҷаҳонӣ мебошад. Бастани гузаргоҳҳо боиси баландшавии қимати баъзе аз маҳсулот гардид. Барои мисол баъди марзбандӣ нархи шоколад, сигор ва оби ҷав гарон шуд, ки ин барои аҳолӣ бетаъсир буда наметавонад. Ба ҳар сурат давлати Тоҷикистон аз ин марзбандӣ манфиати иқтисодӣ дошт, чунки бо бастани гузаргоҳҳо воридоти ғайриқонунии молҳо ба кишвар коҳиш ёфта, маҳсулоти лозимӣ тавассути роҳҳои расмӣ ворид шуд. Яъне, ин маънои онро дорад, ки давоми ин моҳҳо аз ҳисоби пардохти боҷи гумрукӣ буҷаи давлат фоида ба даст овард. Аммо аз нигоҳи сиёсиву иҷтимоӣ ҳарду ҷониб зарар диданд, чунки ҳарду кишвар аз нигоҳи сиёсӣ осебпазиранд.

Темур Варқӣ, хабарнигор:

-Аз ин вазъият касе бурд накард. Ин ибрат ва дарси асосӣ аз ин буҳрон аст. Ҳарду ҷониб ҳам зарари иқтисодиву сиёсӣ диданд ва ҳам обрӯяшон коста шуд. Ин таниш бори дигар исбот намуд, ки кишварҳои хурди пасошуравӣ бидуни бародари бузурги худ тавони бартараф кардани низои дуҷониба, ки мерос аз Иттиҳоди шӯравӣ аст, надоранд. Сокинони осоиштаи навоҳии Исфара ва Бодканд, ки ба марказ умед набаста зиндагӣ ва тиҷоратро миёни ҳамдигар ба роҳ монда буданд, хисороти бештар диданд. Ин низоъ эътимоди тарафайн ва мардуми ду ҷонибро коста кард. Аз рузи аввали ин низоъ аз чеҳраҳои аслии ҳарду кишвар даъват доштам, то ин масъаларо бештар бо хунсардӣ баррасӣ ва бартараф намоянд, чун бо ин ҳама мардуми дуҷониб дар паҳлуи ҳамдигар зиндагиашонро идома медиҳанд. Ин гуна мушкилотро намояндагони ҳукумат, дипломатҳо, роҳбарони ҷамоати маҳаллӣ бояд бидуни эҳсосот ва ба манфиати тарафайн баррасӣ ва бартараф намоянд. Худоро шукр, ин низоъ монанди задухурдҳои қирғизҳову узбекҳо дар Бодканд набуд.

Баҳриддин Исомуддинов, мудири иҷроияи Маркази рушди туризм

-Баста шудани гузаргоҳҳо дар натиҷаи баҳсҳои сиёсӣ, қабл аз ҳама ба сокинони наздимарзӣ ва соҳибкорони ҳарду ҷониб зарар расонд. Агар низои мазкур дар мавсими саёҳат рост меомад, ҳатман мо хисорот медидем.

Ҳуриниссо Ғаффорзода, роҳбари Маркази ҷамъияти шаҳрвандӣ ва дастгирии “Оштии миллӣ”

-Ба фикри ман, аз ин ихтилофи назар дар мавриди марз бештар шаҳрвандони Қирғизистон зарар диданд. Тоҷикону қирғизоне, ки дар назди марз ба сар мебаранд, равобити иқтисодии қавӣ доранд. Ин низои марзӣ миёни шаҳрвандон, қабл аз ҳама ба манфиати“роҳбарони ҷадиди Бишкек” буд, чун онҳо хоҳиши аз худ кардани заминро доштанд. Мардуми оддӣ ва сокинони наздимарзӣ ҷонибдори осудагӣ ва ҳарчӣ зудтар бартараф кардани мушкилот ҳастанд.

Ҷамшед Мамадҷонов, хабарнигор:

-Дар натичаи тирпаронии қирғизҳо дар марзи Тоҷикистону Қирғизистон, ки таърихи 11-уми январ ба вуқуъ пайваста буд, гузаргоҳҳои марзӣ баста шуданд. Аз ин роҳбандӣ қабл аз ҳама сокинони наздимарзии ҷонибҳо зарар диданд. Тиҷорати маҳсулоти ниёзи аввал дар манотиқи наздисарҳадӣ халалдор гардид. Албатта, ин марзбандӣ ба тиҷорати қочоқбандон низ зарба зад, ки ба он бархе аз тоҷирон ва мансабдорони ҳарду кишвар даст доранд. Барои бартараф кардани ин мушкилот ба ғайр аз кумисиюни ҳукуматӣ, ҳамчунин роҳбарони маҳаллӣ ва тоҷирон ширкат доштанд. Чунки дар аввоили моҳи март ҳайати расмии Бишкек ва ҳам намояндагони “Асосиатсияи тиҷорати хурду миёнаи Қирғизистон” барои гуфтушунид бо ҳамтоёни тоҷики худ озими Душанбе шуданд. Ин мулоқот дар ҳошияи “дипломатияи мардумӣ” сурат гирифт. Ин вохурӣ дар ҳалли таниш таъсири мусбат расонид.

Мӯҳр

Хабарҳои монанд:

Пат-пати зиёдатӣ!

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

bekmrod

Бо ма хаёл кадм ягом чизи хурдани мега ай сарт мона оби чавт кати сигаретат бигзор кимат шавад ин касофатои пивахур бас кнан пивахурира

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

dovud

хеле хуб шоколаду оби чав ва сигор ба мо чи лозим бе инхам хаёт рафтан мегирад зарари зиёд доран ин махсулотхо анакнун точикистон марза бандад мард шавед якбор

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

ворух

аз бегохи рузи 5 уми апрел боз рохи исфара ворух аз чониби киргизхо баста аст...

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

Эзоҳ илова кунед