Даъват аз Э.Раҳмон: Бунёди НБО Сарезро дар Конфронси об ба миён бигузоред
Юрий Севенард, доктори илмҳои техникӣ, роҳбари сохтмони Неругоҳи барқи обии Норак ва Александр Рябкин, номзади илмҳои техникӣ, роҳбари Неругоҳи барқи обии “Сангтӯда 1” бо нашри як номаи саркушода аз Эмомалӣ Раҳмон, раисиҷумҳури Тоҷикистон хостаанд, дар Конфронси сатҳи баланд доир ба масаъалаҳои об бунёди НБО-и Сарезро ба миён бигузорад.
Муалифони нома гуфтаанд, бунёди НБО Сарез дар кӯл бо истифода аз сарбанди Усой ба сифати сарбанди табиӣ имкон медиҳад, ки амнияти мардуми Тоҷикистон, Афғонистон, Узбакистон ва Туркманистон аз хатари кандашавии кӯли Сарез таъмин гардад: “Аз 9 то 11 июн дар Душанбе бо иштироки Шумо Конфронси байналмилалии сатҳи баланд дар бораи натиҷаҳои амалиёти даҳсолаи “Об барои ҳаёт” доир мегардад. Дар ҷараёни Конфронс баррасии масъалаҳои марбут ба истифодаи захираҳои об ва рушди гидроэнержӣ, ки ҳалли онҳо барои Тоҷикистон бисёр муҳим аст, дар назар аст”.
23-24 декабри соли 2014 дар Маскав як Мизи гирд дар мавриди мушкили тамоми минтақаи Осиёи Миёна – масъалаи кӯли Сарез доир шуд. Дар ин мизи гирд бори дигар аз ҷониби мутахассисон аз вазъи сарбанди Усой нигаронӣ шуда, ба сифати бехатар гардонидани он пешниҳод гардид, қисме аз оби он кам ва НБО-и Сарез сохта шавад. “Дар натиҷаи корҳои лоиҳакашию сохтмонӣ ва насбу роҳандозӣ мумкин аст, таъмини амнияти ҷони шаш миллион аҳолии Тоҷикистон, Афғонистон, Узбакистон ва Туркманистон кафолат дода шавад”,-гуфта шудааст дар мактуб.
Дар ин номаи боз инчунин гуфта мешавад, ки бо бунёди НБО-и Сарез бо истифода аз сарбанди табиии Усой на танҳо имкони таъмини Вилояти мухтори куҳистони Бадахшон бо барқ мебошад, ҳамчунин имконият фароҳам мешавад, ки нерӯи барқро ба Афғонистон, Чин ва Покистон содир кард: “Ҳалли ин масъала, ки бо хароҷоти ҳангуфт гиреҳ мехӯрад берун аз тавони Тоҷикистон аст. Ҳамчунин чандон душвор нест, ки бо мушаххасоти фаннии масъала мешавад онро муваффақона ҳал кард, агар барои ҳалли мушкили Сарез кишварҳои минтақа ва кишварҳои сармоягузор ҷалб карда шаванд”.
Кӯли Сарез дар минтақаҳои баландкуҳи Бадахшони Тоҷикистон ҷойгир аст. Дарозии ин кӯл 56 км ва чуқурии он 500 метр мебошад. Кӯл дар баландии 3263 метр аз сатҳи баҳр воқеъ буда, он ба гуруҳи кӯлҳои сарбанд ё саддор дохил мешавад. Сарез моҳи феврали соли 1911 баъди як заминларзаии 9 балла пайдо шудааст. Дар натиҷаи ин ҳодисаи табиӣ маҷрои дарёи Мурғоб баста мешавад ва сарбанди табии 567 метра ба вуҷуд меояд. Ҳамчунин дар натиҷаи ин ҳодиса ҳамон сол деҳаи Сарез зери об мемонад ва аз ҳамин ҷо номи Сарезро мегирад. Кӯл то соли 1914 дар ҳолати ором буд, то замоне, ки аз зери сарбанд аввалин чашмаҳо пайдо нашуданд.
Дар соли 1967 дар соҳили рости кӯл қитъае пайдо шуд, ки хатари лағзишро дошт. Андозаи минтақаҳои сустгашта 1,25 км мурабаъро ташкил медод. Бар асоси пешгӯйии як қатор олимон имкон дорад, бар асари заминларза мавҷи бузурги об ба вуҷуд ояд, ки аз сарбанд боло гузашта дар навбати аввал сели азимеро ба бор оварад ва дар қадами дувум баданаи сарбандро шӯяд.
Дар сурати кандашавии сарбанди табиӣ оби кӯл сарозер мешавад, ки сели бузурге бо иқтидори ҳангуфт ва дарозе ба бор меояд. Ин обхезӣ ҳудудҳои қад-қади дарёи Омуро фаро мегирад, ки ба харобшавии нуқтаҳи бисёри аҳолинишин ва иншооти гуногуни саноатӣ дар қаламрави Афғонистон, Тоҷикистон, Туркманистон ва Узбакистон оварда мерасонад.
Мӯҳр
ТАҚВИМ
« Май 2024 » |
---|
Душ | Сеш | Чор | Пан | Ҷум | Шан | Якш |
---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |