01 июл 2015 14:30Тоҷикистон / Иҷтимоӣ

Гармои шадиди Осиёи Марказӣ: Ҳалокати кӯдакон дар Тоҷикистон ва гармии рекордӣ дар Ашқобод

Таҳияи Иршод СУЛАЙМОНӢ

Обуҳавошиносон аз гармои бесобиқаи ҳаво, ки имсол дар кишварҳои Осиёи Марказӣ мушоҳида шудааст, нигаронӣ намуда, эҳтимоли боло рафтани онро дар моҳи июл бисёр зиёд донистаанд. 30 июн агар дар Ашқобод дамои ҳаво баробар ба 47 дараҷа шуда бошад, дар вилояти Хатлони Тоҷикистон ҳалокати кӯдакон бар асари гармои шадид рух додааст.

Дар ҷамоати деҳоти "Меҳнатобод"-и ноҳияи Бохтар ду кӯдаки ширхора аз гармии зиёд бемор шуда, дар бемористони ин минтақа вафот кардаанд. Хуруҷи бемориҳо дар байни кӯдакон дар ҳолест, ки Вазорати тундурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Тоҷикистон аз волидони онҳо қотеъона хоста буд, бачаҳоро дар хона нигаҳ доранд ва бештар об диҳанд. Ҳарорати ҳаво дар ҷануби Тоҷикистон то 42 дараҷа ва дар минтақаи гармтарини он -- Айваҷ ба беш аз 52 дараҷа баробар шудааст.

Пойгоҳи интернетии infoabad.com. иттилоъ додааст, гармии бесобиқа дар баъзе аз кишварҳо, аз ҷумла Туркманистон ва Узбакистон ҳанӯз аз моҳи июн оғоз шуд. Ба иттилои ин пойгоҳ ҳоло дар баъзе манотиқи аҳолинишини Узбакистон, Тоҷикистон ва Туркманистон дамои ҳаво аз 40 дараҷа болотар аст ва гуфта мешавад, боз дараҷаи гармо болотар ҳам меравад.

Ҳамчунин бар асараи гармии аз меъёр зиёд ду рӯзи ахир дар ҷануби Тоҷикистон беш аз 30 кӯдак дар бемористони марказии вилояти Хатлон бистарӣ шуда, даҳҳо тани дигар ба пизишкон муроҷиат кардаанд. Ҳакимшо Зубайдов, мудири шӯъбаи бемориҳои сироятии бемористони ба номи Бӯри Воҳидови вилояти Хатлон рӯзи 29 июн бо тасдиқи ин хабар ба “Озодӣ” гуфтаааст, "ҳоло 30 кӯдаке, ки дар натиҷаи гармоӣ ҳаво бемор шуда ва ба бемористон мунтақил ёфтаанд, таҳти назорати пизишкон қарор доранд".

Обуҳавошиносон аз гармои бесобиқа дар кишварҳои Осиёи Марказӣ хабар дода, мегӯянд, имсол ҳолати “афсурдагии ҳароратӣ” мушоҳида мешавад. Ба назари мутахассисон “афсурдагии ҳароратӣ” ҳолатест, ҳарорати ҳаво дар қисмати поёни атмосфера болотар аз атрофи тропосфера мебошад, ки дар натиҷа гармшавии сатҳи замин ба вуҷуд меояд.

Дар кишварҳои Осиёи Марказӣ гармии аз ҳама бештар дар Туркманистон ба назар мерасидааст. Дар ин кишвар ҳанӯз дар оғози моҳи июн дамои ҳаво дар минтақаи Ербенте то +43 дараҷа ва дар мавзеҳои Берекете, Сиржарёрдарё ва Теджене мутаносибан аз +42 то +43,2 ва +43 дараҷа мушоҳида шудааст.
Дар Ашқобод ҳанӯз дар оғози моҳи июн дараҷаи рекордии ҳаво мушоҳида шуда, 1-2-юми моҳи июн мутаносибан 42 ва 42.3 дараҷа ҳаво гарм шудааст, ки гуфта мешавад дар 124 соли ахир (аз замони оғози обуҳавошиносӣ, аз соли 1981) бесобиқа будааст.

Дар ин шаҳр 12 июн дамои ҳаво ба +44,4 дараҷа баробар шуда, ки чунин гармӣ дар 12 июни 1937 низ мушоҳида шуда будааст. То ин муддат гармтарин дараҷаи ҳаво дар ин кишвар дар соли 1970 ба қайд расида будааст, ки баробар +42.0 буда.

Дирӯз, 30 июн гармии ҳаво дар Ашқобод ба дараҷаи рекордӣ расида, обуҳавошиносон – 47,2 дараҷаро мушоҳида кардаанд, ки ин дар тамоми таърихи мушоҳидаҳои бодуҳавошиносӣ нахустин натиҷа будааст.
Боду ҳавошиносон гуфтаанд, эҳтимоли мушоҳида шудани натиҷаҳои рекордӣ дар аввали моҳи июл зиёдтар аст. Аммо мутахассисин мегӯянд, дар нимаи моҳи июл умедворӣ ҳаст, ки рафтани ҳарорати ҳаво поин биравад, зеро ҳавои сардтар ва намноки шимолӣ аз баҳри Хазар ба ин минтақаҳо ворид мешавад. Мушоҳидаҳои ҳавошиносон нишон додаанд, ки дар ин давра дар тамоми қаламрави Туркманистон ва кулли Осиёи Марказӣ абрҳои намнок ба тамом вуҷуд надоштаанд.

Мутахассисон гуфтаанд, чунин гармии ҳаво ба саломатии инсонҳо хатарзо мебошад ва тавсия додаанд, ки дар чунин дараҷаи гармо кулоҳ ва ё чатри мудофеъ аз нурҳои офтобро бо хуб бигиранд. Дар ғайри сурат имкони зери зарбаи офтобӣ қарор гирифтан ва таҳдид ба ҳаҷми моеъи организм ва коҳиши об дар организм меоварад.

Мӯҳр

Хабарҳои монанд: