Чаро танҳо худро барои хориҷиҳо меороем?
Иршод СУЛАЙМОНӢ
Шояд ҳамагии мо мушоҳида карда бошем, ки чун замоне аз мо кадом кори ноҷӯре сар бизанад ва ё кадом як амали нангин ё хандадоре содир шавад, ба он мекӯшем, ки аз чашми хориҷиҳо дур бимонад. Мо ҳамеша худ ва хонаи худро пардозу ороиш мекунем то беруниён, хориҷиҳо аз дидани он мутанаффир нашаванд, моро айб нагиранд ва беобрӯй нашавем. Агар ин падида фақат марбути иҷтимоъ мебуда чандон ҷойи нигаронӣ надошт, вале акнун, мо, то ҳатто аз нигоҳи сиёсӣ низ талош мекунем, ки барои хориҷиҳо писанд бошем. Вале талоше намебинем, ки бояд ба худ ҳам писанд бошем, барои худ ҳам ба истилоҳ маъқул бишавем.
Аксари ниҳодҳое, ки Муроҷиатномаи ҲНИТ-ро ба ниҳодҳои байналмилалӣ ва кишварҳои посдори сулҳи тоҷикон маҳкум карданд як далелашон ин буд, ки ҲНИТ бо ин изҳороташ моро дар сатҳи байналмилалӣ, пеши ҷомеаи ҷаҳонӣ беобрӯй мекунад.
Збигнев Бжезинский, назарияпардози маъруфи амрикоӣ навиштааст: “Амрико дар муносибат ба шаҳрвандони худ демократитарин кишвари дунёст, вале дар муносибати ба хориҷиҳо бадтарин кишвар мебошад” (гуфтовард мазмунан нақл шудааст). Ва ҳамин тариқ кишварҳои аврупоӣ ва қисми дигаре аз кишварҳои пешрафтаи Осиё ва Амрикои лотин ҳам.
Аз нигоҳи ҳам сиёсат, ҳам иқтисод ва ҳам ҷомеашиносӣ ҳукумат, давлат вазифадор аст, ки дар қадами нахуст барои шаҳрвандони худ шароити лозимро ба андозаи мумкин фароҳам кунад. Давлат масъулият дорад, ки пештар аз хориҷиҳо худро барои шаҳврандони худ писанд кунад, ҳукумат ҳам дар шароите бақои мавҷудияташ таъмин мегардад, ки агар барои шаҳрвандони худ адолат ва истиқлоли фикру амаларо таъмин намояд.
Ин шакли муносибат хоси давлатҳои худкома ва тотолитарист, ки дар баробари шаҳрвандони худ беадолатӣ, нокороии ниҳодҳоро таҳаммул намуда, ҳамеша талош мекунанд, ки дар чашми созмону ниҳодҳои байналмилалӣ “хубу демократик” бошанд. Вале, дар суннати давлатдории мо ҳам собит шудааст, ки то ҳукумат пеши шаҳрвандони худ муҳтарам набошад наметавонад фаротар аз марзҳои худ обрӯй ва имиҷ дошта бошад.
Дар ҳақиқат низомҳои худкома тамоми муносибати нохубро бо шаҳрвандони худ мекунанд ва шароиту рифоҳро барои шаҳрвандони хориҷӣ мусоид мекунанд. Чунин як низом ҳеч вақт низоми коро ва муваффақ намешавад. Аз нигоҳи ҳуқуқию сиёсӣ низ яке аз пояҳои машруъияти ҳама гуна низоми сиёсӣ ва ё ҳукумат ин нигариши мусбати сокинон, гуруҳҳои бузург ва афкори оммавӣ ба институтҳои ҳокимият, эътироф ва машруъияти онҳо бастагӣ дорад. Балзак гуфта буд, ки “ҳукумате, ки мавриди масхарабозӣ қарор мегирад ба марги худ наздик аст”.
Асоситарин унсури он ки ҳукумат дар ғами шаҳрвандони худ бошад ин таъмини адолат дар ҳақ ва ҳуқуқи онҳо мебошад. Дар як давлати мудерну мутамаддин муҳимтарин шарт барои адолат итминон додани мардум аз муҷозот аст.
Ҳоло, акнун интихоб ба ҳукуматдорон аст, ки бештар шаҳрвандон бояд аз онҳо розӣ бошанд ё хориҷиҳо. Ё адолат ба кадом шева таъмин мешавад?
Мӯҳр
ТАҚВИМ
« Апрел 2024 » |
---|
Душ | Сеш | Чор | Пан | Ҷум | Шан | Якш |
---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | |