07 апр 2015 08:14Тоҷикистон / Дин ва зиндагӣ

Раҳбари Маркази исломшиносӣ дар бораи истеҳсоли ҷелаки тоҷикӣ, ҷойнамоз, сарпӯшҳои сирф миллӣ

Файзулло Баротзода, раҳбари Маркази исломшиносии назди раисиҷумҳури Тоҷикистон мегӯяд, дар шароити имрӯза бархурди муносибатҳои ҷамъиятӣ миёни қавму миллатҳои мухталиф боиси ворид шудани арзишҳои фарҳангӣ ва динию мазҳабии ойинҳои дигар ба кишварҳои якнавохти суннатӣ мегардад.

Ҷаноби Баротзода, ин нуктаро дар як навиштаи худ таҳти унвони “Андешаҳо перомуни либосҳои миллӣ ва динӣ”, ки сомонаи АМИТ “Ховар” нашр кардааст, баён доша, афзудааст, дар чунин вазъият зарурати таҳияи низоми дуруст ва оқилонаи муносибатҳои миллию фарҳангӣ ба хотири нигоҳ доштани сулҳу субот ба миён меояд.

Ӯ менависад, ҳарчанд масъалаи эҳтиром гузоштан ба пероҳани миллӣ дар назари аввал ҳамчун як падидаи маъмулӣ ва муқаррарӣ пазируфта шавад, вале мушоҳидаҳо нишон медиҳанд, ки кӯшишҳои дигаргунӣ ворид намудан ба сохтори шаклгирифтаи он оҳиста-оҳиста хусусияти намоишкорӣ ва таҳдидовар касб мекунанд: “Дар ниҳояти кор, фориғболӣ нисбат ба ин падида метавонад дар кохи бегазанди фарҳанги миллӣ рахнаи ноҷо ворид намояд”.

Файзулло Баротзода аз суханҳои Эмомалӣ Раҳмон, раисиҷумҳури кишвар вобаста ба тақлидкорӣ, тамоюли афзоиши бегонапарастӣ, тарғиби либосу фарҳанги бегона миёни занҳо мисол оварда, таъкид кардааст, “дар воқеъ, ин рафтори номатлуби як идда занону духтарони кишвар аз як тараф ба ноогоҳии онҳо аз анъанаҳои суннатии либоспӯшии гузаштагон далолат кунад, аз тарафи дигар бемасъулиятии комили онҳоро дар донистани моҳияту таъйиноти пероҳанҳои гуногун нишон медиҳад”.

Раҳбари Маркази исломшиносии назди раисиҷумҳур таъкид мекунад, истилоҳи сарулибоси исломӣ маҷмӯи талаботу муқаррароти муайянро ба пероҳани мусулмонон дар масҷидҳо ва ҷойҳои ҷамъиятӣ ифода мекунад: “Ислом ба занону мардони мусулмон иҷозат медиҳад ҳар гуна либосеро бипӯшанд, ки бе зиёдаравӣ ва халали ҳадду ҳудуд пӯшиши ҷисми онҳоро вобаста ба аҷзои муайяни бадан адо кунад ва иффати онҳоро таъмин намояд. Мувофиқи он мардон бояд баданҳои худро аз зонувон боло то ноф пӯшида нигоҳ доранд, ҳамчунин аз пӯшидани либосҳои абрешимӣ ва истифодаи маҳсулоти тилловорӣ худдорӣ намоянд. Аммо барои занон ба ғайр аз кушода будани рӯй ва панҷаи дастон аҷзои боқимондаи баданашон аврат маҳсуб мешавад”.

Дар идомаи матлаб ҷаноби Баротзода гуфтааст, дар иртибот ба сарулибоси динӣ ҳамчунин тақозо мешавад, ки пероҳани занон бояд ба услуби анъанавии либосҳои занона мувофиқат кунад ва дар он таъсири вежагиҳои либоспӯшии мардона набошад. Ӯ мегӯяд, ин масъала на танҳо ба либос, балки ба риояи тарзи рафтор, гуфтор ва ҳаракатҳои фарқкуннандаи ҳар ду ҷинс низ дахл дорад: “Либоси зани мусулмон бояд боиффату озод бошад, матояш шаффофи тобанда набошад. Либос инчунин набояд танг, балки то андозае кушоду бароҳат дӯхта шавад, ки пасту баландии бадани занро намоён насозад”.

Файзулло Баротзода инчунин гуфта, ба хотири ҳифзи амнияти фарҳанги миллӣ ва ваҳдати эътиқоди қавмӣ афроде, ки аз кишвар ба ҳаҷ мераванд, онҳоро зарур меояд, аз тақлидкорона пӯшидану ворид кардани ҳар гуна либосҳои қавму миллатҳои дигар ба қаламрави Тоҷикистон худдорӣ намоянд. Ба таъкиди ӯ, баръакс, бояд ҳоҷиёни кишвар дар лаҳзаҳои нодири аз эҳром берун омадан, савор шудан ва фуруд омадан аз ҳавопаймо либосҳои динии хусусияти миллидоштаро ҷиҳати тарғибу ташвиқи онҳо табаррукан ба бар кунанд, то ки баъди бозгашти онҳо истифодаи ин сарулибос дар байни занону бонувон ба ваҷҳи некӯ пайравӣ пайдо кунад: “Бояд эътироф намуд, ки талабот ба сарулибоси динӣ ва сатри исломӣ дар ҷумҳурии мо вуҷуд дорад. Аз ин ҷиҳат танҳо истеҳсоли маҳсулоти ватании хушсифат ва дизайни муваффақонаи ин қабил либосҳо аз ҷониби тарроҳон дар асоси анъанаҳои миллӣ пеши роҳи воридшавӣ ва тадриҷан маҳдуд кардани онҳоро гирифта метавонад. Анъанаи аз чашми каси бегона пинҳон доштани баъзе аъзои занону бонувон дар суннати тоисломии тоҷикон вуҷуд доштааст, ки дар он ҳеҷ ифроту қаҷравӣ набуд. Хуб мешуд, ки дар баробари либоси ягонаи ҳоҷиён истеҳсоли либоси сафеди карбосӣ ва ҷелаки тоҷикӣ, ҷойнамоз, сарпӯшҳои сирф миллӣ, тасбеҳ ва хушбӯиҳо ба роҳ монда шаванд ва ҷойи маҳсулоти бесифати чиниро иваз кунад. Ба мушоҳидаи мо то имрӯз аз ҷониби тарроҳони ватанӣ дарёфти намунаи беҳтарини либоси ягонаи миллие рӯйи кор наомадааст, ки ҳам ба анъанаҳои фарҳанги миллӣ ва ҳам андешаи исломӣ комилан созгор бошанд. Зарурати ҳифзи амнияти миллӣ шадидан тақозо менамояд, ки тарроҳони мо дизайнҳои “тоза ба тоза, нав ба нав”-и пероҳанҳоеро пешниҳод намоянд, ки онҳо дар як вақт ниёзҳои динию дунявии занону бонувони тоҷикро баровардаи хайр гардонанд, аз нигоҳи завқу салиқа дилкашу руҳнавоз бошанд ва таваҷҷуҳи онҳоро аз истифодаи либосҳои бегона коста созанд”.

Оқои Баротзода мегӯяд, дар суннати мардумию мазҳабии миллати тоҷик ва халқҳои порснажод анъанаи сиёҳ пӯшидан дар ҳеҷ давру замон ривоҷ надоштааст ва ҳатто дар маросими мотам ҳам гузаштагони мо либоси кабуд ба бар мекардаанд, ки то имрӯз пайгирона идома дорад: “Анъанаи сарулибосҳои динии занону бонувони тоҷик дар ҳеҷ давру замон тақлиди кӯркӯронаи идеалҳои динҳои гуногун набудааст. Баръакс, либосҳои исломии миллишудаи тоҷикон падидаи арзишманде буданд, ки дар баробари мансубияти диниро таҷассум кардан ҳувияти миллии моро низ барҷаста нишон медоданд”.

Ба гуфтаи ӯ, дар фарҳанги тоҷикӣ сатр ба маънои “сару гарданро бо рӯймол пӯшонидан” тибқи муқаррароти суннату анъанаҳои миллӣ ва шароити табиию ҷуғрофӣ навсозӣ карда шуд: “Имрӯз низ дар масъалаи истифодаи либосҳои бешармонаю ношоиста ва таблиғи сатру ҳиҷоб аз ҷониби гурӯҳҳои манфиатдор, мутаассифона, қишрҳои аз нигоҳи тарбияи ахлоқӣ ноустувор ва эҳтиёҷманди аҳолӣ васеъ ҷалб мешаванд. Ин қабил бесатрону сатрпӯшон ба ахлоқу эътиқод ҳеҷ вобастагие надоранд ва рафтори онҳо ба ҷуз як навъ тақлидкорӣ чизи дигаре нест”.

Файзулло Баротзода иброз доштааст, дар паҳнкунии сатри арабишуда ва либосҳои динии саропо сиёҳ нақши таблиғотии ҳаракатҳои гуногуни тундгаро ва бегонапараст, сомонаҳои иҷтимоии шабакаи Интернет ва маҳвора низ қавӣ буда, зудбоварию булҳавасӣ, паст будани маърифати ҳуқуқӣ ва ҷаҳонбинии дунявии мардум ба мураккаб шудани чунин вазъият таъсири манфӣ гузошта истодааст.

Мӯҳр

Хабарҳои монанд:

Saidjafar

ЧАВОНИ АСРИ 21,
Бародар акалан як маротиб Куръонро кушо, сураи Нур, аниктараш ояти 31 ро бихон, баъдан казоват бикун агар ба Куръон бовар дошта боши! Ин хел аз пеши худат харчи харчи нагу! Ислом ба худаш конун дорад бародар.

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

Бе ном

Нав хуб мешавад

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

кулябец

,,Дар дастархон пораи нон несту, номи саг Полвон!" Аввал либос ё туппию чойнамоз ва атриётро дар Ватан истехсол кунед баъд конун бароред!!

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

Эзоҳ илова кунед