Девори тарс. То кай метавон мардумро дар миёни он нигоҳ дошт?
Азизи НАҚИБЗОД
Ҳукумати кунуни Тоҷикистон бо шевае ба сари қудрат омада буд, ки эътироф ё пайравӣ намудани мардум аз он аз роҳи тарс ба вуқуъ меомад. Чунин менамуд, ки гӯиё ҳукумат як борае (деворе) аз тарс бунёд ниҳода бошад. Дар оғоз фаъолияти ҳизбҳои мухолиф, рӯзномаҳои дигарандеш мамнуъ эълон гардид. Дар даҳ соли аввали мавҷудияташ рӯзномаҳои мустақиле, ки фикри мустақил дошта бошанд ё назарҳои мухолифро ба нашр расонанд, мавҷуд набуданд. Пас аз гузашти солҳои зиёд ва дубора ба фаъолият пардохтани ҳизбҳои мамнӯъшудаи ҲНИТ, ҲДТ, таъсис ёфтани ҲСДТ ва ба миён омадани расонаҳои мустақили сиёсӣ фазо оҳиста-оҳиста ба самти ошкоргӯӣ тағйир мекард.
Эҳсоси тарс аз вуҷуди тоҷикистониён дуртар мегардид. Ва ангор хиштҳои ин девор ба замин фурӯ мерехт. Аммо ҳукумати Тоҷикистон шояд роҳи бақояшро дар ҳамин бунёди девори тарс дид, ки 10 сол қабл барои аз миён бурдани расонаҳои озодандеш даст ба кор шуд. Миёни ҳизбҳоеро ҳам ки андак нуфуз доштан шикаст. Хулас девори тарс дубора “таъмир” карда шуд. Аммо ин бор эҳсоси тарс дар вуҷуди мардум дер давом накард. 2-3 соле нагузашта боз аҳзоби мухолиф қомат рост намуданд. Расонаҳои мустақили нав ба миён омаданд. Ба хусус рӯй овардани мардум ба шабакаҳои иҷтимоӣ фазоро комилан тағйир дод.
Бо гузашти беш аз 20 сол шояд ҳукумати Тоҷикистон ба хулосае расид, ки натавониста меҳру муҳаббат ва эътимоди мардумро ба даст орад. Ва шояд барои ба даст овардани қалби шаҳрвандони худ фурсатро аз даст рафта бишуморад, ки мушоҳида мешавад бештар аз як соли охир дар пайи бунёди дубораи ҳамин девори тарс аст. Ҳамавақт ёдовар шудан аз солҳои даҳшатбори ҷангӣ шаҳрвандӣ (як тарафи ҷанг ҳам ҳукумат буд) ва ҳушдор додани мардум аз он мегӯяд, ки мақомот мехоҳад заҳри чашми мардумро дубора бигирад.
Хулас мақомот бо роҳҳои мухталиф доранд ин девори тарсро баландтару маҳкамтар месозанд. Вале пурсише ба миён меояд, ки магар роҳи дигаре барои бақои қудратҳо ба ҷуз тарсонидани мардум вуҷуд надорад? –Дорад! Аммо барои ҳукуматҳое,ки бо роҳи мутамаддин ба қудрат мерасад ва бо шеваи мутамаддин ҳукумат мекунад, хос аст. Масалан ба ҷои тарсонидани мардум ба вуҷуд овардани шароит ва имконият барои онҳо, осон намудани мушкилоти эшон. Аз рӯи адолат рафтор намудан бо онҳо. Агар аз рӯйи мантиқ нигарӣ аз сохтани ин девори тарс ба вуҷуд овардани дашт ё саҳрои адл осонтару камхарҷтар ба даст меояд. Ва муҳимтар аз ҳама эътимоди мардум ҳосил мешавад ва хавфи аз даст додани қудрат низ аз миён меравад.
Дар сурати дигар, яъне такя задан ба девори тарс хавфи таркидан ва фурӯ рехтани чунин девор ҳамеша вуҷуд дорад.
Мӯҳр
ТАҚВИМ
« Апрел 2024 » |
---|
Душ | Сеш | Чор | Пан | Ҷум | Шан | Якш |
---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
29 | 30 | |