14 янв 2016 15:41Тоҷикистон / Иҷтимоӣ

Орд, шакар, равған...ҳам аз пайи доллар мераванд (АКС)

Мижгона ҲАЛИМОВА

Дар пайи боло рафтани арзиши доллари амрикоӣ нархи бархе маҳсулоти ғизоӣ ҳам дар Тоҷикистон гарон шудааст.

Носир Саидов, як сокини шаҳри Душанбе мегӯяд, дар ин авохир дар фурушгоҳу бозорҳои пойтахт нархи бештари маҳсулот боло рафтааст. “Ду ҳафта пеш як халта орд 155 сомонӣ буд, ҳоло ба 170 сомонӣ баробар шудааст. Танҳо орд не, дигар маҳсулот ҳам қиммат шудааст. Вақте аз фурӯшандаҳо сабаб мепурсӣ, мегӯянд, “доллар қиммат шудаст”.

Фурӯшандаҳо низ гарон шудани арзиши маҳсулотро тасдиқ мекунанд. Дар ин баробар онҳо аз кам шудани харидорон шикоят мекунанд. Ҷӯрабек, як тоҷири бозори “Шоҳмансур”, ки ба фурӯши равған машғул аст, ба “Озодагон” гуфт, бо боло рафтани қурби доллар ҳар як зарфи пластикии равған аз 3 то 5 сомонӣ қиммат шудааст: “Ман охирҳои моҳи декабр бор оварда будам, харидор нест”.

Абуалӣ, савдогари дигар, ки дар ин бозор орду шакар мефурӯшад, мегӯяд, болоравии қурби доллар пеш аз ҳама ба нархи ин ду маҳсулот таъсир кард: “Пештар ордро 150 сомонӣ мефурӯхтем, ҳоло 170 сомонӣ аст. Як халта шакар 280 сомонӣ буд, ҳоло бошад ба 320 сомонӣ расидааст”.

Танҳо фурӯшандаҳои макарону тухм мегӯянд, болоравии доллар ба арзиши он бетаъсир будааст. “Як кило макарон 6 сомонӣ буд, ҳамон нарх боқӣ мондааст. Тухм низ мисли пештара 65-70 дирам аст”,-мегӯянд тоҷирони “Шоҳмансур”. Раҳмоналӣ, фурӯшандаи кортошкаву пиёз ҳам мегӯяд, бо ин далел ки молашро қаблан аз Мастчоҳ оварда буд, нархашро баланд набардоштааст: “Имрӯз баъзе тоҷирон бори нав оварданд, ки аллакай нархаш гарон аст. Арзиши маҳсулот аз роҳ ҳам вобастагӣ дорад. Мо борро аз Ҷиргатолу Мастчоҳ меорем”.

Бахтиёр Лақаев, раиси бозори “Шоҳмансур”-и пойтахт имрӯз, 14 январ дар суҳбат ба “Озодагон” гуфт, ҳарчанд имрӯзҳо болоравии қурби доллар ба нархи маҳсулоти бозор таъсири чандоне надоштааст, аммо имкони дар оянда боло рафтани арзиши маҳсулот мавҷуд аст. Ба гуфтаи ӯ, нархи картошкаву пиёз ҳоло нисбат ба соли гузашта арзон мебошад: “Соли гузашта агар арзиши як кило картошка 2,50 сомониро ташкил медод, ҳоло ба 1,50 сомонӣ мерасад”.

Ӯ далели боло нарафтани нархҳоро ба мавҷудияти захираи маҳсулот дар бозор марбут донист. Бахтиёр Лақаев мегӯяд, дар ҳоли ҳозир 80 тона орд, 60 тонна картошкаву пиёз захира дорад: “Аммо агар баландравии нархро боздорем ҳам деҳқон худаш метавонад бевосита нархи маҳсулоташро боло барад. Чунки онҳо доруҳоеро, ки ба сабзавоту меваҷот медиҳанд, бо доллар харидорӣ мекунад. Яъне, бо боло рафтани қурби доллар нархи доруворӣ низ боло бурда мешавад. Дар Тоҷикистон дору истеҳмол намекунем ва деҳқон бошад онро аз хориҷ харидорӣ мекунад”.

Дар даромадгоҳи бозори “Шоҳмансур” Агентии назорати моддии давлатӣ маҳсулоти нисбатан арзонро ба фурӯш гузошта буд. Наим, як ҷавони савдогар дар суҳбат бо мо гуфт, маҳсулоти онҳоро баъзан тоҷирон арзон харида, бо нархи гаронтар дар дохили бозор мефурӯшанд: “Масалан, як халта ордро аз мо бо нархи 160 сомонӣ харидорӣ карда, дар дигар тарафи бозор 170 сомонӣ мефурӯшанд”.