22 окт 2014 15:33Тоҷикистон / Иҷтимоӣ

Чаро писарон аз гиребони падар мегиранд?

Атохон ҒАНИЕВ

Аз ахбори ВКД:
“9 октябри соли 2014, дар бозори марказии шаҳри Кӯлоб падару писар, Асоев Олими 50-сола ва Ҷобиров Манучеҳри 18-сола ва бо ҳам муноқишаву ҷанҷол карданд. Дар натиҷаи муноқиша писар сангеро бардошта, бо он ба сари падар кӯфт ва падар бо ҷароҳати вазнин ба беморхона фиристода шуд.”

“Чанд рӯз пеш кормандони милиса гурӯҳи наврасони 17-сола, хонандагони як мактабҳои миёнаи ноҳияи Исмоили Сомонии шаҳри Душанберо бо ҷурми он, ки рӯзи 15 октябр ҷиҳати авбошӣ тартиботи ҷамъиятиро вайрон намуда,бо ҳам занозанӣ карданд,дастгир сохтанд. Парвандаи ҷиноӣ боз шуда, тафтишот идома дорад. ”

Чунин хабарҳоро аз сомонаи Вазорати умури дохилии Тоҷикистон зиёд пайдо кардан мумкин аст. Ба иттилои Додситонии кули Тоҷикистон, дар нимсолаи аввали соли 2014 дар қаламрави кишвар бо ширкати ноболиғон 468 ҷиноят рӯй додааст, ки дар қиёс ба ҳамин давраи соли 2013, 11 қонунвайронкунӣ зиёд аст.

Ҷавононро чӣ ба ҷинояткорӣ водор месозад? Фотима Яъқупбаева, сарвари кули ширкати ҳуқуқии “Преседент”-и Қирғизистон мегӯяд, омилҳое ки сабаби афзудани ҷинояткории наврасон шудааст, зиёд мебошад, ки назорати сусти волидону парасторон асоситарини онҳоанд. “Барои чӣ ҷинояткории наврасон меафзояд? Барои он ки дар мактабҳо тамаъҷӯӣ мавҷуд асту дар кӯчаву хона фишор. Ба таври мисол, чун кӯдак мебинад, ки аз нафаре телефонашро бо зӯрӣ гирифтанд ва касе ки ин корро кард, беҷазо монд, ҳарчанд ҳама аз ин воқиф буданд, барои кӯдак намунаи баде хоҳад шуд. Фикр мекунад, ки ӯ низ метавонад чунин кунад ва касе ҷазояш нахоҳад дод”,-меафзояд Яъқупбаева.

Афзудани ҷинояткории ҷавонону наврасон қариб дар ҳамаи кишварҳои ИДМ дар як сатҳ қарор дорад. Аз ҷумла, масъалаи зиёдшавии ҷинояткории ноболиғон дар Қазоқистон низ ташвишовар аст. Аз рӯи маълумоти Прокурори генералии Қазоқистон, ҳар сол беш аз 8 ҳазор ноболиғоне, ки даст ба ҷинояткорӣ задаанд, ба қайд гирифта мешавад. Солҳои охир дар марказҳои маҳдудияти муваққатӣ, мувофиқкунӣ ва солимгардонии наврасони Қазоқистон беш аз 70 ҳазор кӯдаки бесаробону беназоратмонда ҷойгир шуда, 10796 нафари онҳо ба хонаҳои бачагон ва мактаб-интернатҳо фиристода шудаанд.

Дар кишвари ҳамсояи Қирғизистон низ сатҳи ҷинояткорӣ миёни наврасон боло меравад. Бекмамат уулу Темирбек, муовини аввали додситони Қирғизистон гуфтааст, солҳои охир ҷинояткории ноболиғон ба таври қобили мулоҳиза афзудааст. Агар дар соли 2012 наврасон 1206 ҷиноят содир карда бошанд, пас ин нишондиҳанда дар соли 2013 - 1314, яъне нисбат ба соли гузашта 108-то зиёд шудааст.

“Намудҳои асосии ҷиноятҳое, ки ҷавонон ба он даст мезананд авбошӣ, тамаъҷӯӣ, расонидани зарари сабук ва вазнини ҷисмонӣ аст,-мегӯяд Фотима Яъқупбаева ва идома медиҳад -умуман метавон хулоса баровард, ки ҷавонону наврасонро ба ҷинояткорӣ заъфи иҷтимоӣ ва сатҳи пасти таъминоти моддӣ такон медиҳад”.

Алексей Афганов, рӯзноманигор ва нависандаи маъруф аз Русия мегӯяд, воситаи ҷалби ҷавонону наврасон ба фарҳанг, варзиш, маҳфилҳои гуногун метавонад ҷинояткориро миёни онҳо коҳиш бидиҳад: “Бояд толорҳои бепули варзишӣ барои машқи бозиҳои волейбол, баскетбол, футбол,теннис ва ғайра кушод. Ташкил намудани вохӯриҳо бо инсонҳои нек, қаҳрамонон ва варзишгарони ғолиби озмунҳои байналмиллалӣ низ ба манфиат аст. Ҳамаи ин ҷинояткорӣ аз бекорӣ, ноилоҷӣ анҷом мешавад. Машруботи спиртиро маҳдуд не, балки дар сатҳи давлатӣ бояд қатъиян манъ кард. Нашъамандиро низ решакан кардан лозим аст”.

Ба қавли Фотима Яъқупбаева дар коҳиш додани ҷинояткорӣ миёни ҷавонону наврасон ва ташаккули шахсияти мусбӣ нақши муҳимро муҳит мебозад: мактаб, падару модар ва дӯстон. Нависандаи машҳури рус Николай Карамзин навиштааст: “Новобаста ба мавҷудияти мактабҳо, тарбияи хуб бе падарҳои хуб номумкин аст”.

Аммо чӣ таззоди аҷибест, ки алҳол пайдо кардани падарҳои хуб мушкил шудааст, чунон ки ёфтани мактабҳои хуб...

Мӯҳр

Хабарҳои монанд:

Хама дар паи кофтукоби кутти лоямут ки бачаро тарбия мекунад?Хама чо факат шиорашон пула биер бачча,оянда чи мешавад?

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

Раис

Сабаби хамаи ин бадбахтихо дур шудани мардум аз динни мубини ислом АСТ!!!
Бояд дубора воъизонро ба масчид ичозат дода шавад!!! (Хочи Мирзо, эшони Нуриддинчон... инхо ободию хушбахтии дину миллатро мехоханд).

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

Muslim

Сабабаш гуфти бародармон Раис дуруст аст о чавононро намонед ба масчид раванд ахлоки хубро аз амри маъруфхо бифахманд воизхои хак гуйро аз минбархо гирифтанд ин аст натичаи бадбахтии мо мо худ дини худамонро хор карда истодаем ва хор мешавем .... Пас бояд хар кас масъулияташро дарк кунад азизон

Ҷавоб диҳед Иқтибос Шикоят

Эзоҳ илова кунед