30 май 2017 15:30Тоҷикистон / Иҷтимоӣ / Тема дня

"22 дарсади тамокукашҳои Тоҷикистон занону наврасонанд" (АКС)

Теъдоди тамокукашҳои Тоҷикистон бештар аз 500 ҳазор нафар гуфта мешавад.

Саидҷон Давлатов, ҳамоҳангсози миллии мубориза бо тамокуи Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Тоҷикистон мегӯяд, ин рақам дар пайи тадқиқотҳои баҳодиҳӣ ба даст омадааст. Ӯ имрӯз, 30 май дар як нишасти хабарӣ бахшида ба Рӯзи ҷаҳонии бидуни тамоку гуфт, 78 дарсади тамокукашҳо мардон, 10 фисад занҳо ва 12 фоиз наврасон мебошанд.

Оқои Давлатов тамокукаширо яке аз сабабҳои аслии фавти одамон аз бемории саратони дили шуш ва рагҳо унвон кард. Ба иттилои ӯ, мутобиқи маълумоти Созмони ҷаҳонии тандурустӣ, ҳамасола дар ҷаҳон аз бемориҳои ба тамомкукашӣ алоқаманд зиёда аз 5 миллион нафар мефавтад. Ҳангоми идомаи чунин тамоюл мизони фавт то соли 2030 ба 10 миллиён мерасад.

Саидҷон Давлатов афзуд, дар таркиби сигор зиёда аз 4000 моддаи химиявӣ аст, ки аз он 250 намудаш зараровар мебошад. 50 намуди он сабаби гирифторӣ ба саратон мешавад: “Дар Тоҷикистон 59%-и фавти умумиро бемориҳои ғайри сироятӣ ташкил медиҳанд. Аз онҳо 39% ба бемориҳои дилу рагҳо 7% ба бемориҳои саратон ва 3% ба бемориҳои роҳҳои нафас рост меояд, ки ба тамокукашӣ алоқаи зич доранд”.

Ин масъули Вазорати тандурустӣ дар идома таъкид намуд, дар баробари истифодаи сигор муштариёни нос ҳам зиёд ҳастанд: “Мутахассисони Вазорати тандурустӣ дар ҳамдастӣ бо мутахассисони Амрико ва Русия дар пайи ташхис муайян намудаанд, ки дар як кило нос 3,2 миллиграм хром, 1,6 миллиграм никел, 0, 32 миллиграм марги муш, 0,6 миллиграм какми, 0, 72 миллиграм сурб мавҷуд аст. Ин моддаҳо ба гуруҳи дуюм ва сеюми моддаҳои хатарнок шомил мешаванд”.

Ӯ гуфт, инчунин дар таркиби нос никотин, нитрасамин вуҷуд дорад, ки хосияти бавуҷудоварии бемории саратонро доранд: “Истифодаи ин маҳсулот метавонад ба генофонди миллат таъсири манфӣ расонад”.

Игор Проканевич, намояндаи Созмони байналмилалии тандурустӣ дар Тоҷикистон дар ин нишаст тамокукаширо яке аз сабабҳои фавти инсонҳо дар сайёра хонда, гуфт, дар қаламравии аврупоии ин ташкилот ки ба он Тоҷикистон низ шомил аст, истеъмоли тамоку хело баланд аст. Ба гуфтаи вай, мизони истифодаи тамоку дар ин минтақа ба 28 дарсад мерасад ва ин маънои онро дорад, ки аз 3 як нафар тамоку истифода мебарад. Ба омори расмӣ ҳамасола дар ин қаламрав 1,5 миллион нафар мемирад.

Ӯ мегӯяд, соли 2015 мизони истеъмоли тамоку дар Тоҷикистон 17%-ро ташкил медод ва тибқи пешгӯиҳо аз 467 ҳазор нафари тамокукаш 233 ҳазор бо сабаби истеъмоли тамоку ва касалҳое, ки марбут ба тамокукашианд, пеш аз муҳлат мемиранд: “Ин мушкили хеле ҷиддӣ аст”.

Илҳом Абидов, раҳбари Иттифоқи истеъмолгарони Тоҷикистон гуфт, соли 2016 дар пайи як пурсиш, ки “Зерколо” анҷом дод, муайян шуд, ки шаҳрвандон ба тамокукашӣ хусусан аз давраи балоғат -- 16 то 20 солагӣ даст задаанд. Беш аз 33 фисади пурсидашудаҳо гуфтаанд, дар ҳамин давра ба тамокукашӣ даст задаанд.